Zoals jullie misschien wel gehoord hebben, zijn enkele filmmakers momenteel bezig om de in 1955 overleden James Dean door middel van digitale technologie toch weer een filmrol te geven. Dat klinkt wat mij betreft interessant, maar toch bleek al snel dat niet iedereen hierop zit te wachten. In deze Cineweek deel ik mijn gedachten over deze kwestie.
Waar we momenteel in de ban zijn van acteurs als Keanu Reeves, Zac Efron en Jason Momoa was in de jaren 50 James Dean een van de meest bewonderde mannen die in Hollywood rondliep. Gezien zijn carrière vroegtijdig ten einde kwam vanwege een tragisch ongeluk heeft hij echter maar weinig films kunnen maken. Nu lijkt het er op dat moderne technologie hem een tweede kans gunt. Twee regisseurs willen Dean namelijk door middel van CGI laten namaken en hem als het ware ‘casten’ in hun aankomende film.
Dit klinkt wat mij betreft indrukwekkend, al wordt niet iedereen er enthousiast van. Zo vinden veel mensen het respectloos dat een overleden persoon straks in een film verwerkt gaat worden zonder daar dat hij daar zelf toestemming voor heeft kunnen geven. Dean gaat op deze manier van een Rebel Without a Cause (de film waar hij het meest voor wordt herinnert), naar een ‘Rebel Without a Say’.
Tevens wordt er ook geroepen dat het casten van een digitaal personage niet netjes is tegenover bestaande, nog levende acteurs waarvoor het wellicht lastig is om een filmrol te bemachtigen. Ikzelf weet eigenlijk niet goed welke kant ik hierin moet kiezen.
Zo kan ik mezelf aan de ene kant wel vinden in de kritiek die er wordt gegeven. Met name omdat de film waarvoor ze Dean willen gebruiken zover ik weet niks met zijn leven of persoonlijkheid te maken heeft. Het voelt zo alsof men niet zozeer interesse heeft in James Dean als acteur, maar gewoon schaamteloos wil profiteren van zijn legendarische status.
Toch ben ik aan de andere kant ook iemand die graag gelooft in ongekende mogelijkheden. Zo vind het bijvoorbeeld geweldig dat de makers van Star Wars er door middel van ongebruikt materiaal toch voor kunnen zorgen dat het personage van Prinses Leia in de aankomende film kan voorkomen. Dit ondanks dat vertolker Carrie Fisher eind 2016 overleden is. Wat mij betreft een perfect voorbeeld van het idee dat binnen de wereld van cinema alles mogelijk is en iconische filmpersonages het eeuwige leven hebben. Al vind ik wel dat in zo’n mooie wereld iedereen een kans moet krijgen, in plaats van dat er straks enkel oude sterren teruggehaald gaan worden.
Wat mij echter nog het meeste tegenstaat is het idee dat er over een aantal jaar geen acteurs meer nodig zullen zijn. Dit idee klinkt voor producers misschien als muziek in de horen, omdat ze hierbij kunnen besparen op salariskosten. Bovendien kunnen ze zo’n kunstmatige acteur ten alle tijde laten doen wat zij willen. Dit in tegenstelling tot een echte acteur, dat daarnaast ook nog een mens is, compleet met mankementen, en ook niet onbelangrijk: een eigen mening die kan botsen met die van hen.
Toch denk ik dat het werken met acteurs (inclusief de moeilijkheden en conflicten) juist een van de dingen is die filmmaken zo interessant maakt. Niet alleen levert het samen aanklooien op de set soms mooie verhalen op, maar ontstaan er vaak ook hele mooie dingen uit de inbreng die acteurs of andere crewleden hebben.
Het vervangen van acteurs past echter wel goed bij een maatschappij waar zaken als seksrobots, zelfrijdende auto’s, kassaloze supermarkten en betaalde vriendschappen steeds normaler worden. Niet dat er perse iets mis is met deze dingen – zo wil ik gerust betalen voor een vriend die doet alsof hij al mijn Cineweek blogs geweldig vindt – maar het leidt er wel toe dat de echte mens (met al zijn talenten, gevoelens en eigenaardigheden) steeds meer wordt ingeruild voor ‘kunstmatige perfectie’. Wat in mijn ogen een enorm triest toekomstbeeld is.
Martijn Pijnenburg
GESCHREVEN DOOR
