Recensie | MUD (Sandro Algra)

MUD is de tot op heden laatste film van regisseur Jeff Nichols. In dit drama spelen Matthew McConaughey en Reese Witherspoon de hoofdrol. Lees hieronder wat Sandro van deze film vond. Lees daarnaast ook hier wat Immy Verdonschot over deze film te zeggen had.

Titel: MUD
Studio: Everest Enterainment, Brace Cove Productions en FilmNation Entertainment.
Regisseur: Jeff Nichols
Scriptschrijver: Jeff Nichols
Hoofdrollen: Matthew McConaughey, Reese Witherspoon, Tye Sheridan, Michael Shannon, Sam Shepard, Jacob Lofland, e.a.
Genre: Drama
Speelduur: 130 min
Release: Vanaf 15 augustus in de bioscoop

In 2012 ging Mud in première op het filmfestival van Cannes waar het meedeed voor de Palme d’Or. Sinds dit jaar wordt het ook getoond in een gelimiteerd aantal bioscopen. Het is de derde film van de jonge regisseur Jeff Nichols, na (de zeer goed ontvangen) Shotgun Stories (2007) en Take Shelter (2011). Wat zijn films met elkaar gemeen hebben is dat het karakterfilms zijn die zich in de VS afspelen (en dat Michael Shannon er altijd in zit).

Mississipi rivier

In de eerste paar minuten wordt vooral de toon van de film gezet. We zien lange bewegende shots van de bossen van Arkansas, begeleid door bluegrass muziek. De kijker krijgt gerust de tijd om de dennengeur in te ademen. Twee jongens varen ’s ochtends vroeg de Mississippi rivier af in een motorbootje. We weten op dit punt nog weinig van deze tieners. Dit gedeelte greep daarom extra mijn aandacht omdat ik probeerde uit te vogelen welke kant het verhaal op zou gaan. Is het een feel good film met leuke landschappen? Wordt het een psychologische thriller waarin de jongens worden verkracht door rednecks met hooivorken? Of krijgen we een Tom Sawyer -achtig verhaal waarin de hoofdpersoon door een serie avonturen heen opgroeit?

Een moderne Tom Sawyer

Ellis (Tye Sheridan) en Neckbone (Jacob Lofland) zijn 14-jarige beste vrienden. Ik had ze eerlijk gezegd niet veel ouder dan 10 geschat maar misschien moeten we er maar van uitgaan dat deze plattelandskindjes ondervoed zijn. De tijd waarin de jongens niet met hun ouders aan het werk zijn brengen ze meestal samen door, of het nou in het dorp of in het bos is. Ellis is de dominante en avontuurlijke jongen. Hij is bovendien impulsief en heeft een kort lontje. Hierdoor brengt hij het duo vaak in de problemen, al helemaal wanneer hij wildvreemde mannen aanspreekt of zelfs aanvalt (zoals hij een aantal keren doet). Neckbone toont meer terughoudendheid en dient als een geweten voor Ellis. Toch kijkt hij erg tegen zijn vriend op en gaat vaak onwillig in zijn plannen mee.

Het eiland

Neckbone landt zijn boot op een klein eiland waar hij Ellis zijn nieuwe vondst laat zien: in een hoge boom hangt namelijk een verlaten motorjacht. Ze zijn van plan om van de boot een boomhut te maken, maar jammer genoeg blijkt deze al bezet te zijn door een dakloze. De mysterieuze man stelt zich voor als Mud (Matthew McConaughey). Hij is bereid de boot te ruilen voor voedsel. Er lijkt iets niet te kloppen aan dit figuur: hij zit onder de tatoeages, heeft een obsessie met bijgeloofsrituelen en loopt met een geweer op zak. Het gezonde verstand van Neckbone dat de jongens hem beter met rust kunnen laten. Zijn achterdocht wordt nog eens versterkt wanneer blijkt dat Mud op de vlucht is voor de autoriteiten. De geïntrigeerde Ellis voelt zich echter nog meer dan voorheen tot Mud aangetrokken en blijft de man op dezelfde plek opzoeken. Mud geeft uiteindelijk toe dat hij op de vlucht is voor zijn leven en op de kans wacht om het land te verlaten met de vrouw van wie hij houdt. Voor Ellis is dit verhaal genoeg om Mud te helpen, zelfs al riskeert hij daarmee zijn eigen leven.

Een sentimentele mannenfilm

Hoewel liefde een van de hoofdthema’s is zou ik Mud eerder als een mannenfilm bestempelen. Dit is meestal het geval in een “coming of age” drama. Het verhaal draait zoals gewoonlijk om een puberjongen die door een serie gebeurtenissen in een zeer korte periode een man wordt. In dit geval worden alle grote rollen door mannen vervuld: de vrouwen worden vanuit een mannelijk perspectief getoond. Op zich werkt dit zeer effectief. De jonge Ellis leert via Mud begrijpen waarom een man alles zou riskeren voor een vrouw. Mud’s grote liefde Juniper (Reese Witherspoon) lijkt op het eerste gezicht de kwetsbare vrouw waar je alles voor over zou hebben. Later blijkt zij net zoals Mud minder onschuldig te zijn dan je had gedacht. Toch vond ik dat de vrouwelijke rollen af en toe wat meer ontwikkeling hadden kunnen krijgen. De belangrijkste vrouwen raken allemaal op een gegeven moment in conflict met hun mannelijke tegenspelers. Omdat hun kant van het verhaal enigszins onderbelicht blijft komen zij hierdoor minder sympathiek over.

Teveel van het goede

Waarom helpt Ellis Mud nou onvoorwaardelijk? Het antwoord op deze vraag wordt verder uitgediept in de subplots. Niet alleen moet Ellis Mud en Juniper bij elkaar zien te brengen: binnen een week tijd krijgt hij te maken met de scheiding van zijn ouders, wordt hij verliefd op een meisje, krijgt hij te horen dat hij misschien zijn huis moet verlaten en wordt hij betrapt op stelen. Ellis is een romanticus met een hoop idealen en een eigen gevoel van gerechtigheid. Als naïeve jongen moet hij dus ook met verlies en teleurstelling om leren gaan. Op gegeven moment vond ik wel dat de film zijn punt had gemaakt. Tegen het einde krijg je als kijker het gevoel dat de film een beetje te lang duurt omdat het de neiging heeft om alle verhalen een afsluiting te geven, zelfs wanneer de spanningsboog al verdwenen is. Nog voor dat de film was afgelopen zat ik al te denken over welke scenes ik er zelf uit zou hebben geknipt.

Sterke combinatie

Mud is een mooi intiem verhaal dat een combinatie biedt tussen spanning en ontroering. De rolverdeling is voor het voor het grootste deel sterk en de acteurs leveren allemaal topprestaties. Als kijker krijg je voldoende ruimte om de personages te analyseren en om de wereld te verkennen, af en toe wel iets teveel. De minpunten zijn vrij makkelijk te overzien aangezien alle zwaktes ook hun sterke kant hebben.

★★★1/2☆

Sandro Algra