Interview | Daan Blommers, regisseur Van Zùmmere en nie Baang

Naast de vele romantische komedies worden er gelukkig ook nog genrefilms gemaakt in Nederland. Een recent voorbeeld is Van Zùmmere en nie Baang, waarin een Brabantse volkslegende centraal staat. Deze film is nu bij een select aantal bioscopen te zien. Lees hieronder het interview dat wij hadden met regisseur Daan Blommers:

Hey Daan, hoe kwamen jullie op het idee om een film te maken over dit conflict? / Wanneer ontdekten jullie dat er potentieel een film in dit verhaal zat?

De spreuk ”Van Zùmmere en nie Baang” wordt bij ons in het dorp regelmatig gebruikt. Met name met carnaval weet iedereen dit ‘lied’ mee te zingen. Mijn opa vertelde mij over de legende die zich schuil houdt achter deze spreuk. Ik heb toen onze producent Geert Bukkems benaderd over de mogelijkheden van een film in onze dorpskreet. Zo zijn we in contact gekomen met onze dorpshistoricus Louis van den Bosch, hij bevestigde het verhaal van mijn opa en heeft ons nog meer background informatie gegeven. Zo kon het schrijfproces beginnen.

Heeft een van jullie een persoonlijke relatie met dit verhaal?

Het grootste gedeelte van de vrijwilligers die mee heeft geholpen komt uit Someren, zo heeft iedereen dus eigenlijk wel een link met het verhaal. Iedereen voelt zich betrokken bij de spreuk, en wil zich er graag mee associëren.

Vorig jaar werd jullie oproep voor ‘’stoere mannen’’ massaal gedeeld. Kunnen jullie vertellen hoe dat in zijn werk ging?

In het verhaal zit een veldslag. De legende zegt namelijk dat Someren en Helmond met mekaar op de vuist gingen, om gesmokkeld zout. Zout was namelijk zeer kostbaar in deze tijd. De veldslag was voor ons dus ook meteen de grootste uitdaging van de film, want waar haal je in godsnaam zoveel figuranten vandaan. We plaatste een oproep op sociale media, en als snel pikte verschillende grote netwerken (zoals bijvoorbeeld Omroep Brabant) dit op. Aanmeldingen stroomden binnen en we wisten niet wat ons overkwam. Ons streven was 70 figuranten, dit werden uiteindelijk 550 aanmeldingen. We hebben uiteindelijk 100 figuranten geselecteerd, simpelweg omdat als we meer zouden uitnodigen we de veiligheid gewoon niet meer konden garanderen. De draaidag was zwaar, maar geslaagd. Het resultaat mag er zijn, al zeg ik het zelf.

Wat voor kwaliteiten zochten jullie vooral in de figuranten?

In de 19e eeuw, waar het verhaal zich afspeelt, werkten bijna alle mannen op het land of in de fabriek. De figuranten moesten dus stoer, gespierd, groot, zijn. Types die je ’s avonds niet zomaar in een steegje tegen wil komen, haha.

We horen dat er regelmatig mensen zich aanmelden als figurant, maar vervolgens niet komen opdagen. Hebben jullie dat ook ervaren?

Gelukkig op een paar uitzonderingen na was gewoon iedereen op tijd aanwezig op onze draaidag. Mede hierdoor kon alles gewoon goed verlopen. We merkten dat heel veel mensen gewoon super gemotiveerd waren om er een succes van te maken. Dit is als regisseur natuurlijk zeer fijn werken.

Van Zùmmere en nie Baang

Welke films waren jullie inspiratiebron?

De film is een combinatie tussen drama en spektakel, hierover zijn natuurlijk honderden films gemaakt. Wat echter verschilt is dat het grote Hollywood natuurlijk over een veel groter budget praat dan wij. In de schrijfperiode kwam ook de Nederlandse spektakel film Redbad uit. Hier ben ik toen voor naar de bioscoop gegaan, om eens te kijken hoe Nederland dan een veldslag zou maken. De film viel een beetje tegen, dus ik kan niet echt zeggen dat dit een inspiratiebron voor me was. Als ik dan echt een film moet noemen is dit Gladiator, en dan niet om de knokpartijen, maar om het personage. Het personage van Russel Crowe heeft wel iets weg van ons hoofdkarakter Klaas, maar dit zal voor iedere bezoeker verschillend zijn. We hebben er tenslotte onze ‘Zùmmerse’ versie van gemaakt.

Wat was jullie grootste uitdaging bij het maken van de film?

Zoals al eerder genoemd uiteraard de grote veldslag, maar ik mag ook kleine dramatische scènes niet vergeten. Onze acteurs hebben namelijk vooral ervaring in de toneelwereld. Wat ze ‘gelukkig’ al snel oppikte is dat film en toneel toch wel twee verschillende dingen zijn. Bij film kan een beweging met de ogen of een wenkbrauw al genoeg zijn. Onze hoofdrolspeler Jan Vinken gaf toch voor het maken van een van de emotionele scened aan dat hij dit graag nog een paar keer wou repeteren voordat de camera’s gaan draaien. Dit zodat ik hem nog tips kon geven over wanneer het gewende ‘grote’ toneelspel nog plaats kon maken voor het ‘kleinere’ filmspel.

Historische kostuumdrama’s doen het helaas niet zo goed in Nederland. Redbad was ook geen geslaagde film. Hoe denken jullie dat het komt?

Ik wil niet meteen zeggen dat kostuumdrama’s niet werken in Nederland, Redbad heeft de plank mis geslagen en hier is al genoeg over geschreven over hoe dit komt. Waar we in Nederland vaak de fout in gaan is dat we teveel op ‘safe’ spelen. We maken maar die zoveelste romantische komedie omdat dit nou eenmaal verkoopt. Redbad was helaas gewoon geen goede film, en dat dan in combinatie met een hete zomer en het WK, trekt niet echt bezoekers naar de bioscoop. Vergeet alleen niet dat een film als Michiel de Ruyter, van dezelfde makers, het wel heel goed deed. We moeten in Nederland gewoon wat meer gaan experimenteren, en niet meteen in paniek raken als één film flopt.

De film is onlangs in première gegaan. Hoe waren de reacties?

Het was een legendarische avond. Het publiek was extreem enthousiast, wat mij zeer trots maakt. Ik kijk met veel plezier terug op deze avond. Niet alleen het publiek maar ook de cast en crew straalde uit dat ze trots waren heer aan meegeholpen te hebben. Je bent tenslotte bijna een jaar met deze film bezig en dan is het toch altijd spannend als je hem dan eindelijk kan laten zien. Wanneer de reacties dan goed zijn, geeft dit een heel euforisch gevoel en smaakt dit naar meer.

Van Zùmmere en nie Baang Daan Blommers

Hebben jullie al plannen voor toekomstige projecten of willen jullie eerst even bijkomen?

De eerste ideeën zijn geopperd. Someren heeft nog meer verhalen die een plek op het witte doek verdienen. Ik volg nu zelf een opleiding op de filmacademie in Hilversum. Een ding is zeker, we zijn nog lang niet klaar.

Van Zùmmere en nie Baang draait de komende tijd nog een aantal keer in diverse theaters. Waarom moet men de film zien?

Van Zùmmere en nie Baang is een spannend verhaal wat niet alleen leuk is als je een binding hebt met dit dorp. De film neemt de kijker mee naar het Someren van eind 19e eeuw en geeft je een volledig beeld over hoe het leven, de armoede, in die tijd was. Het is niet alleen een mooi verhaal, maar ook is het gemaakt door honderden vrijwilligers uit onze regio. De film laat zien dat zolang er een gezamenlijk doel is: alle leeftijden met mekaar samen kan werken en dit project succesvol kan afsluiten. Ons oudste productie lid is 70+ en ons jongste crewlid was 14. Zelf ben ik als regisseur 19 jaar oud. Hoeveel producties kun je noemen waarin dit zonder enige moeite met mekaar samen werkt? Achter de schermen voelt het als een grote filmfamilie. Deze film laat zien dat je met je gemeenschap tot veel meer in staat bent, dan je nu zou denken. Kortom: dit mag je niet missen.

Van Zùmmere en nie Baang heeft hoofdrollen voor Ad van Seggelen, Jan Vinken en Saskia Thijs. De productie lag bij Geert Bukkems. Het is inmiddels mogelijk om de film online te bekijken en wel via deze link. Een aantal van onze redactieleden was destijds bij een van de vertoningen en de recensie is hier te lezen.