Recensie | 1917 blu-ray (Raymond Doetjes)

Voor de strijdkrachten was de eerste wereldoorlog wellicht de meest verschrikkelijke oorlog. Sam Mendes‘ 1917 geeft ons een kijkje in het leven van twee Britse soldaten. De film won eerder zeven BAFTAS, twee Golden Globes en drie Oscars. Maar hoe houdt de film stand op Blu-Ray? Lees het hier in de recensie van Raymond Doetjes.

Titel: 1917 (IMDb score 8,3)
Regisseur: Sam Mendes
Cast: Dean-Charles Chapman, George MacKay, Benedict Cumberbatch, Colin Firth, Richard Madden, Mark Strong, Andrew Scott, Daniel Mays, Adrian Scarborough, Jamie Parker, Nabhaan Rizwan, Claire Duburcq
Scenario: Sam Mendes, Krysty Wilson-Cairns
Genre: Oorlog
Speelduur: 119 minuten
Blu-Ray release: 27 mei 2020

Medium: Blu-ray, 1 disk | Regio: 2 | Taal: Engels, Frans | Ondertiteling: Nederlands | Beeldformaat: 16/9 | Audio: Dolby TrueHD 7.1 | Dolby Atmos

Wil jij 1917 thuis bekijken? Koop de film hier!

Plot

Lance corporal Blake (Dean-Charles Chapman) krijgt de opdracht om iemand aan te wijzen. Hij wijst zijn vriend William Schofield (George MacKay) aan en de twee melden zich bij hun officier. Daar krijgen ze te horen dat ze een dringende boodschap aan het Devon regiment moeten brengen. Dit regiment maakt zich klaar voor een aanval, op wat lijkt, een verzwakte Duitse nederzetting. In werkelijkheid hebben de Duisters zich hier teruggetrokken in de versterkte Hindenburglinie, wachtende op een aanval dat het Devon regiment zal decimeren en mogelijk de oorlog keren. Blake en Schofield beginnen aan een levensgevaarlijke tocht door het niemandsland en achter de Duitse linie om deze boodschap af te leveren. Nog nooit leken enkele luttele mijlen zo ver!

Analyse

Het is verfrissend eindelijk weer eens een film te zien die niet met explosies en actie begint of opent met de snode plannen van de vijand. Niets van deze clichés verschijnen in 1917, maar in plaats daarvan worden wij getrakteerd op een hele kalme, vredelievende scene van soldaten die rustig in het gras zitten te ontspannen. Deze openingsscène vertelt de kijker direct dat dit een hele andere oorlogsfilm is dan dat wij gewend zijn.

Single shot

1917 is flink in de prijzen gevallen tijdens de Oscars. Zo won de film het beeldje voor Beste VFX, Beste geluid en uiteraard Beste camera. De director of photography (DP) in deze nieuwe kaskraker is Roger Deakins, die eerder al het gouden beeldje in de wacht sleepte voor Blade Runner 2049. En voor deze film een terechte winnaar is, want zoals niemand inmiddels is ontgaan, speelt de film zich af zonder traditionele cuts. Dit geeft een enorme extra last op de DP en regisseur. Ze moeten dus heel goed weten waar ze een ‘cut’ kunnen verhullen en dat lukt ze extreem goed! Dit vereist dat iedere actie van zowel, camera, licht, geluid, voorgrond en extra’s tot een ware dans gechoreografeerd moeten zijn. In interviews horen we dan ook dat men 6 maanden lang gerepeteerd heeft. Dit was vroeger al een unicum, laat staan tegenwoordig waarin acteurs gemiddeld 3 tot 4 weken prep hebben.

Voelbare cuts

De film is dus ogenschijnlijk, opgebouwd uit een single shot. Nu viel mij enkel op dat plaatsen waar cuts zijn, deze vaak verhult worden door de camera die langs de voorgrond beweegt en daarmee de acteurs verhullen. Bijvoorbeeld een camera die langs prikkeldraad en een enorme hoop grond van een granaatinslag beweegt, terwijl de twee helden achter deze hoop omgewoelde aarde lopen. Ironisch genoeg, zou zo een shot normaliter een geweldige en dure transitie zijn, maar in dit geval breekt het een beetje de illusie. Omdat je plotseling de twee acteurs niet meer ziet die je velen minuten achter elkaar ziet. Juist dit maakt je bewust van het feit dat je door de lens van de camera kijkt. De cast weet je echter weer snel bij de actie te betrekken.

De cast

Ik ben zeer begaan met George MacKay als Schofield. Hij is een zachtaardige knul die oorlogsmoe is en duidelijk een rol heeft toebedeeld gekregen. Hij voert zijn opdracht uit omdat het zijn (morele) plicht is, maar hij ziet het duidelijk niet zitten.

Persoonlijk was ik minder begaan met Dean-Charles Chapman, die wij kennen als onder andere Tommen Baratheon uit Game of Thrones. De knul is een beetje gevulder geworden (niet dik maar gevuld) en dat misstaat voor een Eerste Wereldoorlog-soldaat en zeker naast de slanke MacKay is het een beetje een vreemd contrast. Wat ik vervelender vond, is dat korporaal Blake niets opmerkelijks heeft als karakter. Hij is geen jonge naïeve of onbekwame soldaat, hij is niet oorlogszuchtig noch oorlogsmoe, hij is gewoon een heel vlak karakter. Dat maakt je emotionele verbintenis met hem minder groot. Ik merkte dat wanneer hij in precaire situaties was, ik minder betrokken was dan wanneer Schofield in zo’n situatie verkeerde.

Ik weet niet of Dean-Charles geïnstrueerd was om een vlak personage te zijn, of dat hij nog onervaren is om een diep karakter te ontwikkelen, of misschien dat het verschil met de enorm genuanceerde acteerprestaties van George MacKay zo groot is. George heeft in tegenstelling tot Dean-Charles weinig dialoog, maar je ziet aan zijn mimiek en houding wat hij denkt en zou willen zeggen; hij is moe van de oorlog en hij wil er niet meer zijn maar doet zijn plicht. Dat alles is zichtbaar en voelbaar. De gemiddelde persoon zal zich daar makkelijker mee associëren. Voor de rest niets dan lof voor de cast en de vele honderden extra’s. Ik waande me gedurende de film echt in 1917.

Antioorlog sentiment

De film is echt een anti-oorlog campagne. Dat is niet uniek en dat zijn vele oorlogfilms, maar Sam Mendes doet het op een hele andere manier. Hij laat eigenlijk geen veldslagen of grote gevechten zien. Er is een regel dialoog die door Kapitein Smith (Mark Strong) wordt uitgesproken, namelijk “Some men just want to fight”. Deze regel dialoog komt heel hard aan voor de kijker; je realiseert je ineens dat oorlog en geweld in de genen van sommige mensen zit en dat is ontmoedigend. De gevechten die we zien zijn over het algemeen man tot man. De grote aanval van het Devon regiment uit de trailers is de enige grootschalige oorlogsscene en zelfs deze blijft ingetogen. Het dient alleen als conflict-obstakel voor Schofield z’n missie.

Spanning

Er is een sequentie waar ik op het puntje van de bank zat. Dat is wanneer Schofield in zijn eentje in een platgebombardeerd dorpje aankomt en de Pruisen lichtkogels in de lucht schieten om zo eventuele vijanden op de korrel te nemen. Deze sequentie komt na een relatief rustig periode in de film en dit is 8 tot 10 minuten spanning en actie. Er is een scene in deze sequentie die mij heel erg deed denken aan Saving Private Ryan.

VFX

1917 is een film die duidelijk laat zien waar VFX goed in zijn; de enorme set extensies die de schaal geven aan een kleine praktische set of de digitale set dressing van dode paarden en kraters. Alles is door MPC (de VFX-studio) prachtig en correct gecomposit. Ik heb zelfs het vermoeden dat hier en daar digitale stand-ins zijn gebruikt van de extra’s die een cut verbergen. Ik hou van dit soort visual effects, die aanvullen en het verhaal dienen en niet proberen het verhaal te zijn. Ik denk ook dat alleen dan VFX onzichtbaar zijn.

Voelt enigszins als Dunkirk

‘De film voelt enigszins als Dunkirk‘, dit heb ik van verschillende kijkers gehoord. Ik denk dat ik begrijp wat ze bedoelen, omdat qua verhaal beide films weinig omhanden hebben en meer mens- en situatie gedreven zijn. Beide hebben een minimalistische benadering op oorlogsgeweld. Persoonlijk vind ik het twee totaal verschillende kijkervaringen. Waarbij Dunkirk meer een historisch evenement- en de wanhoop centraal staan, is dat hier de anti-oorlog en persoonlijke insteek die de boventoon voert.

Conclusie

Achteraf vind ik het jammer dat ik 1917 afgelopen december door omstandigheden in de bioscoop heb gemist! De film komt waarschijnlijk nog beter tot zijn recht in een bioscooptheater in plaats van op een tv-scherm. Dat gezegd hebbende is de productie fantastisch! Geluid, VFX en uiteraard camera zijn terechte Oscar-winnaars. Helaas was het karakter van Korporaal Blake erg eendimensionaal en daardoor had ik helaas niet echt een emotionele verbintenis met hem, in tegenstelling tot korporaal Schofield die mij op het puntje van mijn stoel heeft gekregen.

Ik ga 1917 zeker nog een paar keer terugkijken! Deze film brengt filmmaken naar een andere niveau.

★★★★1/2

Raymond Doetjes – Subliminal Artist Productions

Doe hier mee met onze winactie en maak kans op een Blu-ray of DVD van 1917!