Recensie | Self Made (Noortje van Bentum)

Het aanbod van Netflix wordt steeds verder uitgebreid. Zo verscheen onlangs de mini-serie Self Made: Inspired by the Life of Madam C.J. Walker, een serie over de eerste ‘zelfgemaakte’ vrouwelijke miljonair van de Verenigde Staten. Een veelbelovende titel met een veelbelovend verhaal, maar de uitvoering laat te wensen over.

Titel: Self Made: Inspired By the Life of Madam C.J. Walker
Regisseur: DeMane Davis en Kasi Lemmons
Cast: Octavia Spencer, Tiffany Haddish, Carmen Ejogo, Kevin Carroll, Blair Underwood, Garrett Morris
Scenario: Nicole Jefferson Asher, A’Lelia Bundles, Elle Johnson, Janine Sherman Barrois, Tyger Williams
Speelduur:
191 min
Genre: Drama
Te zien vanaf: 20 maart 2020 op Netflix

Hoewel de volledige titel een sprookjesachtig gevoel oproept, blijkt de serie gebaseerd op het waargebeurde verhaal van Sarah Breedlove, beter bekend als Madam C.J. Walker. Zij heeft haar- en cosmeticaproducten voor de zwarte vrouw in het begin van de 20e eeuw op de markt gebracht en gepopulariseerd. Niemand minder dan Octavia Spencer (Hidden Figures) mag deze groteske rol op zich nemen. Alhoewel Spencer een volmaakte actrice is met veel ervaring op zak, heeft haar personage weinig diepgang.

Madam Walker is een historisch figuur met een tragisch verleden als slaaf in het zuiden van de Verenigde Staten. Ze trouwde al op haar veertiende, op haar vijftiende kreeg ze haar eerste kind en op haar twintigste werd ze weduwe. Aan dit belangrijke aspect wordt amper aandacht besteed. Sterker nog, het verhaal begint bij haar tweede man die haar verlaat omdat ze last heeft van haaruitval. De kracht van een vrouw zit in haar haar, is de boodschap van de eerste aflevering. Als alles weer terug in de lak zit, lukt het om wederom een derde man te veroveren, die haar overigens niet lang trouw blijft.

   Recensie Self Made

De rol van de vrouw is een belangrijk onderwerp in de serie. De makers grijpen elke mogelijkheid om te benadrukken dat de vrouw achtergesteld is ten opzichte van de man. Hoewel deze problemen erg gelaagd zijn, komen deze niet goed uit de verf. Ook racisme en segregatie was ‘normaal’ voor die tijd. Je merkt hier en daar wel iets van de toenmalige maatschappelijke standaarden, maar echte worstelingen zijn het niet. Op magische wijze lijkt Madam C.J. Walker elke keer de dans te ontspringen. Van tevoren weet je dat ze elk obstakel zal overwinnen, vanwege haar onverbiddelijke doorzettingsvermogen.

En dat is leuk en aardig, maar in die tijd ging het er anders aan toe. Op sporadische momenten wordt er gehint naar wat er ‘daarbuiten’ gebeurt. Dat wil zeggen: buiten de zwarte gemeenschap. In de laatste aflevering vertelt de loyale rechterhand van Walker dat zijn neef is gelyncht. Een heftige gebeurtenis die weinig impact heeft op het hele verhaal, terwijl in de aftiteling wordt verteld dat de echte Madam Walker veel heeft gedaan om lynchpraktijken te stoppen. Bovendien heeft ze veel geld geschonken aan allerlei bewegingen die er uiteindelijk voor zorgden dat de Amerikaanse segregatie werd opgeheven.

Recensie | Self Made (Noortje van Bentum) 2

Evenals het verhaal is het acteerwerk ook niet veel goeds. Tiffany Haddish, die in het echt slechts zeven jaar jonger is dan Spencer, speelt de triomfantelijke dochter die trouwt met een luie vent om er vervolgens vandoor te gaan met een vrouw. Een gigantische aanval op het mannelijk ego; een onderwerp wat overigens vaak naar voren komt. Vrouwen kunnen blijkbaar geen bedrijf runnen zonder dat de man al het papierwerk regelt. En waar de promiscue man van Madam Walker schermtijd krijgt toebedeeld om flink tekeer te gaan met de eerste de beste vrouw die langsloopt, duurt het voor dochter Lelia en haar geliefde vier hele afleveringen tot ze elkaar een kus geven.

Naast al deze misstappen hebben de makers van de serie geprobeerd het strijdersverhaal van Madam Walker in een modern jasje te stoppen. De muziek in de serie is hedendaags en hoewel dat trucje ook leuk kan zijn, zoals in de film Marie Antoinette met Kirsten Dunst, was het in Self Made nogal overbodig en te Broadway-achtig. Vette rapmuziek afgewisseld met covers van onder andere Seven Nation Army ondersteund door gechoreografeerde dansjes en betoverende effecten geven een ongemakkelijk gevoel. Het hoort er niet thuis.

Recensie | Self Made (Noortje van Bentum) 3

Wat een goed verhaal met veel diepgang had kunnen worden, mondde uit tot een gefaald houtje-touwtje-productie waarbij verschillende stijlelementen worden gebruikt om er iets van een geheel van te maken. Het achterwege laten van het tragische achtergrondverhaal van de hoofdpersoon en het platte, soapachtige acteerwerk geven een oppervlakkig gevoel. Hier en daar komen maatschappelijke problemen als racisme en lynchpraktijken kort naar voren, om vervolgens te worden vervangen door fantasierijke dansscènes met grappige bolhoedjes. Je kunt het proberen te kijken, maar je kunt ook prima je leven voortzetten zonder Self Made gezien te hebben.

★★☆☆☆

Noortje van Bentum