Recensie | Oz The Great and Powerful (Glenn Abbink)

We’re off to see the Wizard… Door de moderne computertechnieken kunnen filmmakers heden ten dage alle kanten op en daardoor hun creativiteit de volle loop laten gaan. Wellicht dat veel filmmakers daarom nu teruggrijpen naar oude verhalen, boeken en/of films. Zo is een van de nieuwste hypes in Hollywood om sprookjesverhalen naar het witte doek te brengen. De special effects voeren hierbij vooral de bovenhand (en schieten hun doel voorbij). Te denken valt aan Alice in Wonderland (2010), Hansel and Gretel (2013), Snowwhite and the Huntsman (2012) en Jack the Giant Slayer (2013). Valt Sam Raimi’s nieuwste film, Oz The Great and Powerful, ook in dit rijtje?

Titel: Oz The Great and Powerful
Studio: Walt Disney Pictures
Regisseur: Sam Raimi
Scriptschrijvers: David Lindsay-Abaire en Mitchell Kapner
Hoofdrollen: James Franco, Mila Kunis, Rachel Weisz, Michelle Williams, Zach Braff, Bill Cobbs en Joey King
Genre: Fantasy/adventure
Speelduur: 127 min
Release: vanaf  14 maart 2013 in de bioscoop

De film verhandeld over Oscar Diggs (James Franco), een eigenaardige circusartiest die zich bezighoudt met tovenarij. Hij wordt uit ’t stoffige stadje Kansas gegooid en besluit het in te ruilen voor het magistrale Land van Oz. Roem en rijkdom komen hem tegemoet, totdat hij drie heksen tegenkomt, Theodora (Mila Kunis), Evanora (Rachel Weisz) en Glinda (Michelle Williams). Ze zijn er niet van overtuigd dat hij de grote tovenaar is waar iedereen op heeft zitten wachten. Zijn bekwaamheid wordt op de proef gesteld wanneer het Land van Oz en zijn inwoners onder kwaadaardige dreiging komt te staan. Oscar moet er achter zien te komen wie goed en wie slecht is voordat het te laat is. Hij gebruikt zijn magische krachten met behulp van illusie en creativiteit en verandert zichzelf zo in de grote en krachtige tovenaar van Oz. Tegelijkertijd probeert hij ook een beter persoon te worden.

Oz The Great and Powerful is te zien als een prequel op L. Frank Baum’s boek The Wonderful Wizard of Oz (1900). Dit boek heeft een grote culturele impact gehad en zorgde onder andere voor een aantal verfilmingen, fantasieboeken en de musical Wicked. Het boek van Baum vormde tevens de basis voor de MGM filmadaptatie The Wizard of Oz (1939, Judy Garland). In de film van Raimi wordt dan ook regelmatig een hommage gebracht en gerefereerd aan de klassieke film. Zo is er een sepia geproduceerde proloog, met bijbehorende tikken in het geluid, en een beeldverhouding van 4:3. Eenmaal in het land van Oz opent het beeld zich naar widescreen en komen de kleuren te voorschijn, evenals in The Wizard of Oz. Daarnaast creëert de film vele iconische visuele aspecten van het land van Oz, en wordt er gebruik gemaakt van acteurs die meerdere rollen vertolken. The Wizard of Oz wordt gezien als een van de films die het medium definieert. Oz The Great and Powerful maakt graag gebruik van deze legende om een prequel af te leveren die is afgeladen met CGI en weinig plot heeft. Een bijproduct waar veel prequels en sequels mee te kampen hebben, denk aan de Star Wars prequel trilogie.

De sterkste en consistentste aspecten aan de film zijn de production design, costumes, sets, en de visuele effecten. Al zijn de effecten en backdrops vaak te cartoonish voor mijn smaak. Helaas is de casting niet zo consistent. James Franco, diegene die de spreekwoordelijke kar hoort te trekken, is erg gelimiteerd in zijn spel. Hij heeft vooral problemen met natuurlijk zijn en (dialoog) ritme. De rol van de tovenaar vraagt voor een acteur met uitstraling, panache en swagger. Franco is gewoonweg te relaxed en normaal voor een rol die charme vraagt. De rest van de cast, Mila Kunis, Rachel Weisz, Michelle Williams, Zach Braff, Joey King en Tony Cox zijn verdienstelijk in hun ondersteunende rollen.

De muziek wordt verzorgd door Danny Elfman, die hier wederom samenwerkt met Sam Raimi (SpiderMan 2 en 3). Hij levert een type score af die we van hem gewend zijn. De muzikale motieven ondersteunen het narratief prima, zijn speels maar weinig origineel of verrassend. De emotionele akkoorden die de reis van Oscar’s personage (arc) van oplichter naar tovenaar begeleiden zijn het meest opvallend. De emotionele kwaliteit welke ontbreekt aan het spel van Franco, wordt hierdoor genuanceerd ondersteunt door Elfman’s leitmotiv.

Wie het origineel (goed) kent, weet waar het verhaal naar toe werkt, hetgeen meteen het grootste probleem is van deze prequel. De film toont de geschiedenis van Oscar Diggs en hoe hij in het land van Oz de grote man achter de schermen werd, dat terwijl hij in de latere verhalen een mysterieus en onvatbaar personage is. Al is de film onevenwichtig (in toon) en verre van perfect, toch heeft Oz the Great and Powerful voldoende visuele prachten, het hart op de juiste plaats en slimme humor die zorgen voor een vermakelijk avondje uit. Na het succesvolle openingsweekend in Amerika is het vervolg al aangekondigd.

★★★☆☆

That’s all for now,

Glenn Abbink