De 12 Roald Dahl films – deel 2 (Sandro Algra)
Als kind ben ik door een fase gegaan waarin ik vrijwel alleen Roald Dahl verhalen wilde lezen. Wat maakte hem nou zo’n speciale schrijver? Voor mij denk ik dat het vooral lag aan dat hij kinderen op een ander niveau begreep dan de meeste schrijvers (en de meeste volwassenen eigenlijk). Hij onderschatte nooit de intelligentie van een kind, en deelde vaak hun ‘ondeugend’ gevoel voor humor. Zijn werk had veel weg van de verhaaltjes die kinderen in hun schoolboeken schrijven, verhalen waarin spot gedreven wordt met autoriteitsfiguren zoals ouders of docenten. Het was gewoon verfrissend om verhalen te lezen waarin het duidelijk was dat volwassenen niet altijd gelijk hebben, waarin verzet tegen autoriteitsfiguren zelfs werd aangemoedigd. Daarom zijn de beste Roald Dahl films meestal degene waar de scherpe randjes worden behouden. Lees hier het tweede deel van mijn lijst over de 12 Roald Dahl films.
Lees ook het eerste deel van de lijst met Roald Dahl films
6. James and the Giant Peach (1996)
Midden jaren 90 was een periode waarin mainstream animatiefilms met verschillende stijlen experimenteerden, waaronder stop-motion. Voor de verfilming van één van Roald Dahls meest fantasievolle verhalen was het team achter The Nightmare Before Christmas een perfecte keuze.
De kleine James ontvlucht zijn grimmige leven met zijn boze tantes en reist de wereld af in een perzik, samen met zijn nieuwe vrienden: de welbespraakte reuzeninsecten. Onderweg confronteert hij veel gevaren, zoals onderwater piraten, een mechanische haai en de demonische neushoorn die zijn ouders heeft verslonden. Tja, Roald Dahl moet veel gefermenteerde perzikthee hebben gedronken toen hij dit boek schreef!
Het is een ongeschreven regel dat alle kinderen in avontuur verhalen weesjes moeten zijn. In dit verhaal worden de ouders op een wel erg belachelijke en abrupte manier gedood. Maar ik denk dat men zo snel mogelijk door wilde naar het avontuur. De live-action scenes aan het begin zijn ook minder interessant. De film schittert pas echt wanneer het stop-motion gedeelte begint.
★★★1/2☆
5. The Witches (1990)
Niet alleen is The Witches de laatste film uit deze lijst die Roald Dahl heeft meegemaakt, het is ook de laatste film waar Jim Henson persoonlijk aan heeft gewerkt. De special effects van Henson zijn nachtmerrie verwekkend, en dat maakt deze film 30 jaar later nog zo memorabel. Dit is niets minder dan een horrorfilm voor kinderen.
Helaas is ook The Witches een Roald Dahl film waar de auteur zeer ontevreden mee was. En gelijk had hij waarschijnlijk wel, want deze film heeft echt een van de slechtste eindes die ik ooit heb gezien! Kort gezegd: het boek had een heel gedurfd einde, dat je zou kunnen interpreteren als een boodschap richting kinderen met een terminale ziekte. De film lijkt even de visie van de schrijver te volgen, maar in de laatste 5 minuten gaat het toch voor een conventionele happy ending. Ik heb echter ook gehoord dat er een einde is opgenomen die meer in lijn zou zijn met het boek, plus scenes die te eng waren om in de film te laten. Ik zou zeggen: waarom brengt men dan niet een alternatieve cut van deze film uit? Stop dat in een special edition uitgave! Hiermee zou het zomaar een van de beste Roald Dahl films kunnen zijn.
★★★★☆
4. The BFG (1989)
Ik weet niet waar het aan ligt, maar handgetekende animatiefilms uit de jaren 80 hebben een speciaal type sfeer die ik niet in modernere films terug zie. Wellicht komt het deels door de wat grove tekeningen, tegenover de schone CGI van tegenwoordig. De reuzen zien er hier in ieder geval veel enger uit dan in de Spielberg film, je krijgt altijd een gevoel van gevaar wanneer zij in beeld zijn. En dat laat zien dat twee films met hetzelfde plot toch heel anders kunnen uitpakken, zolang de toon anders is.
De synthesizer soundtrack en de popliedjes doen de film wel enigszins gedateerd aanvoelen. Toch zou ik zeggen dat dit de versie van The BFG is die je het best voor je kinderen kunt opzetten. Het is ook een verfilming die Roald Dahl voor de verandering wél prees.
★★★★☆
3. Danny, the Champion of the World (1989)
Danny is geen hoogbegaafd kind, hij is simpelweg de zoon van een automonteur. En wanneer een rijke landeigenaar erop uit is om Danny en zijn vader uit hun huis weg te jagen, verzint de jongen een plan om de miljonair te vernederen tegenover het hele dorp.
Zo af en toe ontdek je een film waarvan je verbaasd bent dat die zo lang onder je radar heeft gevlogen. Ik had geen idee dat er een verfilming bestond van Danny, the Champion of the World. Wellicht komt dit deels omdat het hier gaat om een van de meest realistische Roald Dahl films; nou ja, misschien afgezien van dat er een sigaar rokende slechterik in zit. Wat deze film je vooral geeft is een gevoel van authenticiteit. Dat komt voor het grootste deel voort uit de uitstekende chemie tussen Danny en zijn vader. Het was ook een aangename verrassing dat de personages gespeeld werden door Jeremy Irons en zijn echte zoon Samuel.
Het is zeldzaam om een goede familiefilm te zien die voor de verandering eens niet afhankelijk is van gimmicks: dus geen pop-nummers, celebrity cameos of geforceerde onderbroekenlol. Danny, the Champion of the World is een familiefilm die veel meer aandacht verdient.
★★★★☆
2. Fantastic Mr. Fox (2009)
Ik vond altijd dat het verhaal van Fantastic Mr. Fox een beetje incompleet aanvoelde. Het boek had althans een heel open einde. Bij deze film lijkt het bijna alsof het verhaal na het boek wordt opgepakt: de wilde dieren leven in een vredige ondergrondse beschaving, en de dagen waarin Mr. Fox kippen moet stelen om zijn familie te onderhouden liggen ver achter hem. Maar zijn jagersinstincten en reputatie als ‘fantastische’ kippendief dwingen hem weer terug in zijn oude gewoontes.
Fantastic Mr. Fox is net zoveel een Roald Dahl film als een Wes Anderson film, en beide stijlen gaan perfect samen. Maar kun je het nog wel een kinderfilm noemen? Uiteraard zullen kinderen genieten van de humor. De stop-motion animatie en de sets geven je bovendien het idee dat je naar een levend poppenhuis kijkt. Maar je moet toch wat ouder zijn om de snelle dialogen te kunnen volgen. Wat ook opvalt is dat de hoofdpersoon een veel complexer figuur is dan je zou verwachten in een familiefilm. Hij is een charmante familieman, maar ook een narcist die zijn hele gemeenschap in gevaar brengt vanwege zijn ego. Hij neigt een beetje naar een antiheld die je in series als Breaking Bad zou zien.
Eigenlijk kan een kijker van elke leeftijd wel iets in de film zien. Er gebeurt in ieder geval teveel om alles in één zitting op te pikken. Na een nieuwe kijkbeurt zou ik deze film misschien wel een plaatsje naar boven kunnen opschuiven.
★★★★1/2
1. Revolting Rhymes (2016)
Revolting Rhymes heeft wat mij betreft alles wat een goede Roald Dahl film zou moeten hebben. Zijn stijl en humor blijven intact, alle woorden van het boek zijn in de film verwerkt en je ziet zelfs de invloed van Dahls illustrator Quentin Blake erin terug. Je zou niet verwachten dat een korte gedichtenbundel van Roald Dahl zich zo goed leent voor een verfilming. En toch slaagt men erin om het verhaal uit te breiden voor een complete filmervaring, verspreid over twee tv specials.
Wat we zien is een collectie van de klassieke Grimm sprookjes die we al duizenden keren hebben gehoord, waaronder Sneeuwwitje, De Drie Biggetjes en Roodkapje. Maar elk verhaal wordt verteld met een typische Roald Dahl draai. Deze versies bevatten namelijk onthoofdingen en bankfraude! Zoals de wolf zegt: ‘Het echte verhaal van Assepoester is heel wat bloederiger en woester.’.
★★★★1/2
Blijf je toch liever in quarantaine dan dat je een avond naar de bioscoop gaat? Je kunt natuurlijk ook een boek te lezen. Of beter nog: ga lekker liggen en laat Taika Waititi je voorlezen uit de klassieker James and the Giant Peach. De verschillende personages worden ook nog eens gespeeld door getalenteerde acteurs als Cate Blanchett en Chris Hemsworth. Dan weet je ook meteen welke acteurs je het best in een Roald Dahl film zou moeten casten.
Sandro Algra
GESCHREVEN DOOR
