De 5 beste superheldenfilms niet afkomstig van Marvel en DC

De MCU, Superman, Batman, wie kent ze niet? Blockbuster na blockbuster; de laatste jaren was er niet om de comic conglomeraten heen te komen. Het superhelden landschap leek door de twee titanen verzadigd. De laatste tijd is het echter wat rustiger in land van capes en pakken. In dit artikel bespreekt Jip een lijst van de 5 beste superheldenfilms die niet afkomstig zijn van Marvel of DC.

De 5 beste superheldenfilms niet afkomstig van Marvel en DC

Marvel bevindt zich nu in de post Endgame era, oftewel het einde van Marvel Phase Three waarin fans afscheid hebben genomen van een aantal geliefde personages. Het einde van Phase Three was een echt knaller en heus hoogtepunt voor de MCU. Hierdoor hebben we even een Marvel pauze voordat de volgende phase weer los barst.

Bij het kamp van DC is het om een heel andere reden stil. De tegenhanger van Marvel is al een tijd goed op weg op het kleine scherm. Hoewel niet iedereens smaak, worden shows als Arrow (2012-2020) en The Flash (2014-) goed ontvangen en is het recente Doom Patrol (2020) zeker aan aanrader die buiten het geijkte model stapt. Des te meer is het spijtig dat DC de laatste jaren flink wat matige films eruit gepompt heeft. DC probeerde veel te snel de Marvel Cinematic Universe na te bootsen, en als we eerlijk zijn, heeft DC hierin de plank flink misgeslagen.

Waar het samen komen van The Avengers (2012) een jarenlang multi-film project was, werd de samenkomst van Justice League (2017) al na enkele films opgedrongen. Door deze overhaaste weg naar succes (zó overhaast dat The Flash er jaloers op zou zijn) is het gros van de DC films matig en bleef het succes uit. Uitzonderingen op deze regel zijn er wel; Wonder Woman (2017) en Shazam (2019) ik kijk naar jullie. Door deze omstandigheden lijkt er een superheld-vormig gat te zijn ontstaan op de markt, waar nu plek voor andere studio’s en IP’s. Dit artikel betekent echter niet dat ik de Marvel en DC films niet waardeer, integendeel! Ik ben erg fan van de MCU en ook DC heeft wat parels. Ze zijn ongelooflijk goed in elkaar en het zijn stuk voor stuk achtbaanritten die je niet zult vergeten. Ik denk echter dat iedereen wel eens moe wordt van superhelden films, en dit komt vooral door het model van deze films. Het is een achtbaanrit, maar ondertussen wel een voorspelbare rit, ondanks de onmiskenbare kwaliteiten van de film (en het zijn er veel). Maar genoeg over Marvel en DC, we zijn hier juist om de buitenbeentjes in het licht te zetten!



De 5 beste superhelden films

De 5 beste superheldenfilms niet afkomstig van Marvel en DC 2

TV series als The Boys (absolute aanrader!) Netflix producties als The Old Guard (2020) en de recente (poging tot) blockbuster Bloodshot (2020) met Vin Diesel, laten zien dat er weer wat meer geluid en ruimte is binnen het superheldenlandschap. Wanneer regisseurs zich geen zorgen hoeven te maken over regels van mannen in pakken hogerop (en op het scherm), zorgt dat voor een heel andere ervaring. Geen geforceerde intertekstualiteit als gemeengoed, geen PG-rating en vaak ook niet de behoefte om een zo groot mogelijk publiek aan te spreken. Er is een wezenlijk verschil in stijl en inhoud van films, wat ook voor de kijker als een verademing kan voelen. ‘Zo kan het ook!’ Waar stripboeken vroeger het baken van creativiteit waren, lijkt de filmvariant vast te zijn gegroeid in een standaard opzet en vorm. Gelukkig geldt dat niet voor alle superheldenfilms. Dit is echter niet per se een ontwikkeling van de laatste tijd, want vroeger was er juist meer ruimte voor dit soort titels. Superheldenfilms buiten Marvel en DC nemen vaak wat zwaardere onderwerpen op hun schouders en zijn door het gemis van een PG rating vaak een stuk bruter.

Maar wat zijn precies superheldenfilms? Deze lijst illustreert juist dat superheldenfilms verder kunnen gaan dan helden in kleurrijke pakjes die de boel komen redden. Maar wat maakt het dan een superheld? In dit artikel is er gekeken naar films waarin men een bovenmenselijke kracht bezit, of wanneer het specifiek over dit onderwerp gaat binnen de film. Dit zijn de 5 beste films die zich verzetten tegen de monopolie van Superman en Captain America:

5. Chronicle (2012)

Deze found footage film weet op een verassende manier om te gaan met het onderwerp. Ik hoor jullie al zuchten bij het idee van een found footage film, maar geloof me, deze is het waard. In een notendop gaat Chronicle over drie vrienden die na het vinden van een gloeiend object, middenin een bos, plots telekinetische krachten krijgen. De eerste akte van de film voelt aan als een lichtvoetige ”high school buddy film”. Wat Chronicle sterk maakt is dat de film langzaam maar zeker steeds beklemmender aan begint te voelen en de spanning subtiel wordt opgebouwd. Chronicle lijkt het ogenschijnlijk volgens het boekje te doen maar evolueert daarna in een film die geen moment weet te vervelen en zijn gimmick overstijgt. Dit komt onder andere door de acteerprestatie van Dane DeHaan, die de show weet te stelen naast de sterke cast. Ook de aanwezigheid van wat meer volwassen onderwerpen als misbruik, het verlies van dierbaren en het gevoel erbij te willen horen maken het een wat meer gelaagde ervaring.

4. Dark Man (1990)

Dark man heeft een hoeveelheid weirdness dat je vandaag de dag niet meer in een superheldenfilm tegenkomt. De film gaat over Dokter Payton Westlake, uitzonderlijk goed gespeeld door Liam Neeson. Westlake werkt aan een manier om brandwonden te genezen op het gezicht van brandslachtoffers. Dit doet hij niet zomaar, maar bewerkstelligt hij door te werken aan synthetische huid. In het begin van de film wordt door omstandigheden (ik wil niks verklappen) het hoofd van Westlake in zuur gedompeld, waardoor hij zelf onderwerp is geworden van zijn onderzoek. Wat volgt is een revenge story welke bizarre hoogtepunten aanneemt en waar je Liam Neeson op zijn meest campy ooit ziet. Dit dankzij de visie van Sam Raimi. De eigenaardigheid van zijn stijl was totaal misplaatst in Spider man 3 (2007), maar komt hier volledig tot zijn recht. Daarnaast is het bijzonder te noemen dat Dark Man een van de weinige films is die vervolgens tot een comic is omgetoverd, in plaats van andersom. Door Marvel nog wel! De rollen zijn een keer omgedraaid.

3. Mystery Men (1999)

Een film uit een heel ander spectrum en een titel die destijds met gemengde gevoelens werd ontvangen. Toch heeft Mystery Men ondertussen bijna cult status bereikt. Hoe? Door het combineren van droge humor, flauwe grappen en satire in haar puurste vorm. Mystery Men is duidelijk een product van haar tijd dat laat zien dat cinema en komedie in de jaren ’90 anders in elkaar staken. Toch is deze film het kijken nog steeds waard. Ook hier staat de weirdness op standje 11 en is het te proeven dat er hier voor dat over-the-top gevoel is gegaan.  Dit pakt erg geestig uit. Naast een goede dosis comedy, komt de film ook creatief goed uit de hoek. De personages zijn erg goed verzonnen en hebben hilarische kostuums (vooral The Blue Raja is top). Van begin tot eind is Mystery Men ondergedompeld in satire en neemt het bekende elementen van superheldenfilms op de hak. De humor ligt er wat dik boven op en de tweede helft van de film verliest wat vaart, maar je zal die lach niet snel van je gezicht krijgen.

2. Super (2010)

Super is het onbekendere en meer gewelddadige broertje van Kickass (2010). Super gaat over niet over superhelden, maar over het idee en de ideologie ervan. De fantasie om er een te zijn. De film volgt de depressieve Frank Darbo die zijn vrouw (en tevens ex drugs verslaafde) Sarah verliest aan de gladde Jacques die haar weer aan de drugs brengt. Deze traumatische gebeurtenis en daarnaast een goddelijke interventie doen Frank ervan overtuigen dat hij zijn pad moet bewandelen als superheld en zo de criminaliteit moet bestrijden. Heeft Frank superkrachten? Nee, alles behalve. Rainn Wilson, bekend van The Office (2005-2013), weet een onmiskenbaar charmeoffensief op te zetten en wekt empathie op bij de kijker. Een tragikomedie in haar puurste vorm. Tel daar rauwe, grove en brute beelden bij op en je hebt een recept voor een superheldenfilm die je vandaag de dag bijna niet meer snel zult zien. Dit was het eerste uitstapje (maar zeker niet laatste) van James Gunn in het superheldenlandschap en meteen zijn meest ongefilterde. Het is te merken dat James hier nog veel zijn eigen gang mocht gaan. De film werd met gemengde gevoelens ontvangen in haar tijd, maar is door de combinatie van tragedie, bruutheid en een verassend grote hoeveelheid luchtigheid het kijken zeker waard.

1. Unbreakable (2000)

Unbreakable, een film uit de tijd waarin M. Night Shyamalan nog goede en verassende films maakte. We geven toe, bij Split (2017) leek de regisseur weer in vorm te zijn, maar de twee hebben natuurlijk met elkaar te maken! Unbreakable gaat over stripboek kunst-dealer Elijah Price, gespeeld door Samuel L. Jackson. Hij heeft een botziekte en gaat op zoek naar iemand die onaantastbaar is. Hij vindt deze persoon in David Dunn, gespeeld door Bruce Willis. Dit was in de tijd waarin hij nog zijn best deed en tevens een van de meer genuanceerde prestaties die hij heeft neergezet in zijn carrière. De film portretteert een superhelden origin story, maar dan op een meer sobere, realistischere manier. Daarnaast is de film traag…heel traag. Unbreakable neemt zijn tijd waardoor de ontwikkeling van de karakters verdient voelt en echt binnen komen bij de kijker. Het is het soort tempo dat je niet meer ziet in superheldenfilms. Soms wil je een achtbaan, soms wil je een wandeling door het bos. Deze film is, ondanks het tegenvallende einde, die wandeling meer dan waard.

En dat waren ze, de superhelden die boven de rest uit stegen. De 5 beste superheldenfilms niet afkomstig van de Marvel en DC bodem. Er zijn echter nog veel meer van deze pareltjes te beleven. Films als Defendor (2009) met de aandoenlijke Woody Harrelson of de welbekende Kickass (2010) doen, net als Super (2010), de fantasie opleven om een superheld te spelen. Bij prachtige films als Hellboy 2 (2008) en Dredd (2012) druipt de stijl van het scherm af. De culthit The Crow (1994) weet heel diep en grimmig te gaan. Daar pal tegenover staan films als Sky High (2005) die een goede Disney Channel vibe hebben, maar toch geestig uit de hoek komen en een origineel idee bij de lurven pakken. Films als het eerdergenoemde The Old Guard (2020) die zeer effectief een wereld en universum weten neer te zetten in maar één film. Kortom, alhoewel het allemaal superheldenfilms zijn, zijn ze van alle markten thuis. En nog een laatste shoutout naar The Boys (2019-), kijk het! Als je net even, net wat anders wil dan de welbekende achtbaanrit van Marvel, geef dan deze films een kans! Wie houdt er nou niet van een underdog story?

Jip Strijbos