Film remasters | Hoe Disney Plus films verschillen van jouw videobanden (Sandro Algra)
Ben jij ook van de VHS generatie? Mogelijk spaarde jij dan vroeger voor de videoband van de nieuwste Disney animatiefilm. En net als ik had jij je waarschijnlijk ook niet voorgesteld dat er ooit een service zou komen waar alle Disney klassiekers direct op te streamen zijn. Nu dus wel, dat heet Disney Plus. Zei ik álle Disney klassiekers? ‘Nou ja, behalve Song of the South misschien.’. Maar de nieuwste uitgaves van Disney klassiekers bevatten ook grote tot subtiele veranderingen die je mogelijk niet eens zijn opgevallen. In deze blog wil ik bespreken hoe Disney Plus films verschillen van jouw videobanden.
Lees ook de blog Film remasters | Hoe herken je een slechte release?
Disney Plus films verschillen | Censuur van alle tijden
Afgelopen maart werd bekend dat een reeks klassieke films op Disney Plus niet langer beschikbaar zouden zijn voor de kinderprofielen. Hieronder vallen fan favorieten als Dumbo (1941), Peter Pan (1953) en The Aristocats (1970). De reden is dat de films gedateerde raciale karikaturen zouden bevatten. Dit zorgde zoals verwacht tot irritatie onder bepaalde kijkers. Veel generaties zijn immers opgegroeid met deze films. Het is echter bij lange na niet de eerste keer dat Disney censuur toepast op zijn eigen films. Bij Fantasia (1940) zijn bepaalde scenes aangepast, en dus is zelfs voor normale profielen de originele versie van de film niet te zien. Song of The South (1946) is zo controversieel is dat het in Noord-Amerika nooit een video release heeft gekregen.
Stark Raving Dad (1991), de aflevering van The Simpsons waar Michael Jackson een personage speelt, staat niet op Disney Plus. Deze aflevering was eerder al uit de circulatie gehaald nadat de overleden popster in 2019 opnieuw werd beschuldigd van het misbruiken van kinderen.
Normaal gesproken ben ik een felle tegenstander van censuur in films. Onlangs maakte ik nog een video hierover. De aanpassingen die Disney toepast op zijn eigen films zijn echter niet minder dan begrijpelijk. Als jij Disney Plus hebt wil je de films mogelijk ook aan je kinderen laten zien, en kleine kinderen nemen films nog veel te letterlijk.
Het is vrij duidelijk dat The Walt Disney Company een bepaald imago heeft dat ze graag willen beschermen. Als jij ooit Disneyland hebt bezocht heb je waarschijnlijk foto’s aan de muur gezien van de grote Walt Disney zelf. En wat je misschien ook is opgevallen is dat de man de rare gewoonte leek te hebben om met twee of drie vingers te wijzen (zelfs zijn standbeeld doet dit). Dit komt waarschijnlijk omdat het aangepaste foto’s zijn. Walt Disney was in werkelijkheid een kettingroker die in 1966 aan longkanker overleed. Als je zijn naam Googelt is het daarom makkelijk om een foto van hem te vinden waarop hij met één of zelfs twee sigaretten poseert.
Lijkt je dit schokkend? Tja, in de tijd van Walt was roken niet het taboe dat het tegenwoordig is. En Walt was zeker niet het enige Disney icoon met een nicotineverslaving. Er zijn meerdere animatiefilms waarin we Goofy zien roken. Althans, niet meer als het aan Disney Plus ligt. Van de film Saludos Amigos (1943) heeft Disney Plus enkel een gecensureerde versie waar de sigaret uit zijn vingers is verwijderd. Gek genoeg zien we de Braziliaanse papegaai José Carioca wel zijn sigaar roken in dezelfde film. Het is niet duidelijk waarom Disney dubbele normen hanteert voor deze twee personages. Maar verwacht in ieder geval niet dat de Goofy short No Smoking (1951) binnenkort op kinderprofielen van Disney Plus verschijnt.
Censuur in familie tekenfilms is niets nieuws. Eén schandaal dat ik me goed kan herinneren was toen The Walt Disney Company in 1999 The Rescuers (1977) voor de tweede keer op videoband uitbracht. Enkele dagen later moest Disney echter miljoenen kopieën van de film weer terughalen omdat sommige kijkers iets was opgevallen. Als je de film pauzeert op een bepaald punt is er op 2 frames een topless vrouw te zien.
Bekijk hier de gerestaureerde controversiële scene van The Rescuers.
Volgens Disney was deze afbeelding niet door de animators maar tijdens de post-productie in de film verwerkt. De Disney Plus versie van The Rescuers is in ieder geval al lang is gecorrigeerd. Dit is echter niet de enige Disney film met dergelijke controverse. The Lion King is sinds 1994 al op veel verschillende formaten uitgebracht. Maar wist je dat wat je op Disney Plus en de recente 4K release ziet niet 100% dezelfde film is als wat in 1994 op het witte doek werd getoond? Toen de film op videoband uitkwam merkte de oplettende kijker opnieuw dat er iets vreemds in beeld te zien was. Het woord “SEX” was in de lucht geschreven. Volgens de animators stond er in werkelijkheid “SFX” (dit staat voor special effects). Maar dankzij de controverse is deze easter egg vanaf de DVD uitgaves en verder niet meer zichtbaar. Net als bij The Rescuers is ook dit een zeer begrijpelijke aanpassing. Het verliezen van een kleine easter egg zal voor de meeste mensen de film niet verpesten.
In een scene van Lilo & Stitch (2002) verstopt Lilo zich in een wasdroger. Dit is later aangepast om te voorkomen dat kinderen die de film zien hetzelfde doen. Als je een oudere editie van de DVD in huis hebt kun je de scene in zijn originele staat nog zien.
Special Maclunkey Editions
De afwezigheid van de letters in de hemel is bij lange na niet het enige verschil dat je zal opvallen als je alle uitgaves van The Lion King naast elkaar bekijkt. Nieuwe uitgaves van de film zitten vol kleine esthetische aanpassingen. Sommige personages zijn opnieuw geanimeerd en sommige achtergronden zijn vervangen.
Waarom zou Disney The Lion King zo enorm hebben aangepast? Het enige wat ik me kan bedenken is dat de animators niet 100% tevreden waren met de originele film. En dat is heel herkenbaar. Hollywoodfilms worden in een gelimiteerde tijd geproduceerd, en maar al te vaak zie je dat de makers er later voor kiezen om de films na hun originele première verder aan te passen. Ik vind het eigenlijk wel leuk om nieuwe versies van een klassieke film te zien. Dat is de reden waarom ik special edition Blu-Rays koop. Maar het is vreemd dat Disney deze wijzigingen in de “normale” cut van The Lion King heeft verwerkt. Deze film is een klassieker, en dat betekend dat men de film zou willen zien zoals die vroeger was, inclusief de imperfecties.
George Lucas’ originele Star Wars trilogie is ook op Disney Plus te zien, maar dan ook enkel de Special Editions. Fans waren al heel lang bekend met deze aangepaste versies van de Star Wars films, voordat Disney Plus werd gelanceerd. Toen Disney Plus verscheen viel echter iets op aan deze Special Editions. De films waren opnieuw aangepast!
De beruchte kantine scene waarin Han Solo de premiejager Greedo in koele bloed doodschiet is een gedeelte van de film die George Lucas door de jaren heen vaker heeft bewerkt. Dit is een van de wijzigingen waar Lucas nogal het meeste kritiek om heeft gekregen. In de Disney Plus versie roept Greedo echter ook nog het woord “Maclunkey” voordat hij sterft. Wat betekent Maclunkey? Waarom zit het in de film? Waarschijnlijk weet alleen Lucas dat. De man wilde misschien nog één keer zijn films herzien voordat hij zijn Star Wars imperium aan Disney overdroeg. Het is waarschijnlijk een grapje dat hij in de film heeft verwerkt, wetende dat fans aandachtig de kantine scene zouden bekijken.
Hoe we de originele films kunnen zien
Ben je al woedend door al die veranderingen? Nou, ik moet zeggen dat aanpassingen van Disney films niet per se slecht hoeven te zijn. In moderne Disney films zien we hoe men op zeer creatieve manier de films wijzigt, afhankelijk van het land waar het wordt uitgezonden. Een perfect voorbeeld hiervan is de animatiefilm Zootopia (2016). Vanwege rechten in verband met de titel is de film in regio’s zoals Nederland uitgegeven onder de naam Zootropolis. Het is niet ongewoon om een film onder meerdere titels uit te geven. Maar omdat dit een computergeanimeerde film is kan men ook makkelijk de uithangborden waar de naam van de stad op te zien is veranderen. En kun jij je de eland herinneren die het nieuws presenteert? Nou, afhankelijk van waar je de film hebt gezien was de nieuwspresentator een koala, of een panda.
Disney is een internationaal bedrijf, dus het is mooi dat ze hun films per land kunnen personaliseren. En als je dan toch benieuwd bent om de versies van verschillende landen te zien kun je proberen om Disney Plus te kijken met hulp van een VPN. Of je importeert een buitenlandse Blu-ray.
Hoewel ik geen fan ben van censuur, is er wel een verschil tussen censuur dat extern is opgelegd of zelfopgelegd. En Disney heeft als bedrijf al het recht om zijn imago als producent van familiefilms te beschermen, net als hoe George Lucas het recht had om zijn eigen films verder te monteren. Maar zodra een film is uitgebracht is het ook cultureel eigendom van het publiek. Daarom is het haast nooit een goed idee om films in hun origineel formaat geheel uit de circulatie te halen. En hoewel veel aanpassingen van Disney films om begrijpelijke redenen zijn gedaan, het is zo goed als onmogelijk om censuur op een consequente manier te handhaven.
Hoe kunnen wij dan ooit nog de Disney klassiekers in hun origineel formaat zien? Het verschil tussen normale profielen en kinderprofielen op Disney Plus kan al de mogelijkheid bieden om op een verantwoorde manier de uncut versies te uploaden. Misschien kan Disney Plus ons in de toekomst ook controversiële films als Song of the South aanbieden, door middel van een 18+ account bijvoorbeeld. Het meest ideale zou zijn dat een volwassene gebruiker de accounts van zijn kinderen kan personaliseren, en zelf kan kiezen welke films vergrendeld moeten worden.
Ik zou willen dat Disney zijn originele films op z’n minst nog zou blijven uitbrengen op Blu-ray. Zolang de uncut versies uit de circulatie blijven kun je beter nog vast blijven houden aan je oude DVD’s en videobanden.
Sandro Algra
Bronnen
- Blog: Disney Plus now streams The Simpsons in its proper aspect ratio, but it wasn’t easy
- Blog: Disney+ Edits Out Goofy’s Smoking Scene in Supposedly Uncut Version of Classic Movie
- Blog: Disney’s Goofy Was a Chainsmoker Who Couldn’t Kick the Habit
- Blog: Yes, Disney Apparently Edited A Lilo And Stitch Scene, And Fans Are Freaking
- Blog: Photos reveal Walt Disney actually pointed with three fingers
- Video: Introducing the Despecialized Edition and Its Sources
- Video: The Rescuers (1977) – Uncut – Controversial images scene restored
VOLG ONS
Wil je de hele week op de hoogte gehouden worden van het laatste nieuws? Houd dan onze pagina in de gaten of volg Entertainmenthoek op Facebook, Instagram, Twitter en Pinterest. Zo blijf je op de hoogte van het laatste nieuws rondom je favoriete films en series.
GESCHREVEN DOOR
