Eerste ervaring 4DX: voegt het iets toe? (Martijn Pijnenburg)

Films niet alleen kunnen zien en horen, maar ook voelen en ruiken. In sciencefiction films kon het al jaren, maar nu kan ook in het echt, dankzij 4DX. Dit is een uit Zuid-Korea afkomstige technologie die films een extra dimensie weet te geven. Nadat er met succes geëxperimenteerd werd in eigen land, wist de techniek ook de grens over te gaan. Nu heeft ook Nederland twee 4DX-zalen. Ik was bij de opening in Rotterdam en vertel in deze blog hoe ik dat heb ervaren.

Ondanks de komst van Netflix en dergelijke services worden ouderwetse bioscopen nog steeds bezocht. Het aantal bezoekers blijkt zelfs enigszins te stijgen. Toch is het niet ondenkbaar dat de traditionele filmtheaters na een tijdje niet meer kunnen opboksen tegen streamingsdiensten en het opkomende virtual-reality. Vandaar dat ook zij nog steeds blijven innoveren, dit keer met 4D. Dit is een nieuwe techniek waarmee je een film nog intenser beleeft. Naast dat je een film kunt zien en horen is het namelijk ook mogelijk om te voelen wat er op het scherm gebeurt. Daarnaast kun je op sommige momenten zelfs dingen uit de film ruiken, door middel van de geurfunctie.

Ik werd namens Filmhoek uitgenodigd voor de opening en reisde af naar Pathé de Kuip in Rotterdam. Daar aangekomen was alles feestelijk aangekleed en konden we genieten van speciale hapjes. Ik proefde onder andere popcorn met chocoladesaus en allerlei snoepjes erin. Dit bleek best lekker. Ook de vernieuwde hotdog (kip of vegetarisch) was goed te eten. Toch was dit natuurlijk niet waarvoor ik daar was. Het ging mij natuurlijk om de 4DX-ervaring en het antwoord op de vraag of deze nieuwe techniek ook daadwerkelijk meerwaarde zou hebben.

Zo vroeg ik me namelijk af of het geheel niet teveel op een slechte kermisattractie zou lijken. Het bleek dat ik hierin niet de enige was, want op Facebook zag ik ook dit soort opmerkingen voorbij komen. Gelukkig was het na alle hapjes en drankjes tijd voor de 4D-experience. We mochten doorlopen naar een opvallend klein zaaltje. Al is dat eigenlijk best logisch, aangezien zo’n ervaring in een grote zaal moeilijker tot zijn recht kan komen.

We begonnen de workshop met een praatje van Theodore Kim, de Chief Partnership Activation Officer van het Zuid-Koreaanse bedrijf CJ 4DPLEX dat deze technologie heeft ontwikkeld. Hij gaf aan dat de techniek in zijn thuisland zeer populair is en de bioscopen daardoor zelfs wekenlang volgeboekt zaten. Ook gaf hij aan dat 4DX zonder al teveel moeite later nog aan een film toegevoegd kon worden, in tegenstelling tot bijvoorbeeld 3D waarbij men tijdens de productie al rekening mee moet houden.

Nadat Kim zijn verhaal had kunnen doen mochten we het eindelijk zelf gaan ervaren. Het begon met de promovideo waarbij de meeste effecten al vertegenwoordigd waren. Het eerste effect dat opviel was dat van een trillende stoel. Dit was eigenlijk best gek. Daarna gingen deze ook heftig op en neer, wat inderdaad aan kermisattracties deed denken. Gevolgd door waterdruppels en de geur van jam, aangezien de personages tegenover een ontbijttafel zaten. Als afsluiter zagen we rook en waren er nog meer trillingen te voelen.

Pathé opent Dolby Cinema en 4DX zalen plus zevende IMAX bioscoop

Eerlijk gezegd vond ik de effecten in eerste instantie niks. Het meeste was storend en voegde weinig toe. Sterker nog, het was eerder een afleiding. Toch zorgden de trailers (die daarna op het programma stonden) dat ik mijn negatieve kritiek enigszins terug nam. Ondanks dat de voorproefjes op films als The Last Jedi er niet zozeer leuker op werden in 4D, kon ik zo wel wat meer aan de effecten wennen. Het werd zo toch heel wat minder storend.

Daarna was het de bedoeling om Star Wars: The Force Awakens in 4DX te gaan vertonen. Dit leek mij een stuk interessanter. Een hele film zou namelijk pas echt een goed beeld geven van deze nieuwe techniek. Het begon niet slecht. In eerste instantie leken de effecten een beetje geforceerd, maar tijdens een 1 op 1 gevecht had ik het idee dat 4D een leuke toevoeging was. De klappen en schoten maakten hierdoor namelijk extra indruk. Veel meer heb ik niet kunnen zien, aangezien de vertoning gestaakt werd vanwege technische problemen. Dit was heel jammer, maar lag niet per se aan 4DX inhoudelijk.

Het feit dat ik het nog niet optimaal heb kunnen testen zorgt ervoor dat ik nog geen volledig oordeel zou kunnen geven. Wel kan ik natuurlijk mijn eerste indruk delen. In eerste instantie voelen de 4D-effecten wat geforceerd aan, maar na een tijdje went het wel. Veel toegevoegde waarde had het echter niet, maar dat komt misschien nog. Een rampenfilm zou zich waarschijnlijk perfect lenen voor deze nieuwe filmervaring. Ook staat 4DX nog in de kinderschoenen, dus wie weet hoe het zich in de komende tijd zal ontwikkelen.

Toch betwijfel ik of het grote publiek echt warm zal lopen voor de nieuwe filmervaring. Veel mensen gaan namelijk naar de bioscoop om te kunnen ontspannen en dat zit er bij 4DX niet echt in. Dit omdat je natuurlijk continue van alle kanten geprikkeld zal worden. Tevens zal de nieuwigheid er waarschijnlijk snel vanaf zijn. Hierdoor wordt 4DX waarschijnlijk alleen succesvol bij een select groepje filmgeeks. Desondanks zou ik iedereen met interesse toch van harte aanraden om het zelf eens te gaan proberen. Want misschien vind jij het wel helemaal geweldig. Mocht je dat doen, dan zien we graag jouw reactie op onze Facebook-pagina.

Meer informatie vind je op de site van Pathé

VOLG ONS

Wil jij meer recensies van filmevenementen lezen? En op de hoogte gehouden worden van het laatste film- en serienieuws? Houd dan onze website in de gaten of volg Entertainmenthoek via Facebook, Instagram, Twitter en Pinterest. Zo blijf je op de hoogte van het laatste nieuws rondom je favoriete films en series.

FacebookInstagramPinterestTwitter