Er is de afgelopen tijd veel gebeurd in de wereld. Met name in de Verenigde Staten, waar veel protesten plaatsvonden tegen onder andere het geweld en misbruik van de politie. Deze protesten zijn vervolgens overgewaaid naar de rest van de wereld. Ook in Nederland zijn er in elke provincie meerdere protesten geweest waarin aandacht werd gevraagd voor het geweld dat de handhaving zou verrichten. Een van de meest iconische films die het misbruik van de politie in de Verenigde Staten aankaart en bekritiseerd – evenals de wetten die deel van het probleem zijn – is de film Dirty Harry. In deze recensie vertelt Senne de Vries hoe hij deze klassieker uit 1971 vond.
Titel: Dirty Harry
Regisseur: Don Siegel
Cast: Clint Eastwood, Harry Guardino, Reni Santoni, John Vernon, Andrew Robinson
Scenario: Hary Julian Fink, Rita M. Fink, Dean Riesner, Jo Heims, John Milius
Genre: Actie, Misdaad, Thriller
Speelduur: 102 minuten
Releasedatum: 1971
Een van de meest legendarische acteurs die heeft bijgedragen aan het imago van een stoere vent op het grote scherm is Clint Eastwood. Ook in Dirty Harry is Eastwood een stoere politieagent die het recht in eigen handen durft te nemen. Het karakter dat hij speelt, agent Harry Callahan, probeert een psychopathische moordenaar te stoppen voordat een gegijzeld meisje komt te overlijden. Wanneer Harry Callahan de psychopaat te pakken krijgt wordt deze al snel weer vrijgelaten, omdat Harry de burgerrechten van de sadistische moordenaar misbruikte. Zodra het gevaar weer op vrije voeten rondloopt kaapt hij een schoolbus vol basisschoolkinderen. Harry Callahan besluit de bevelen van zijn baas en het rechtssysteem te negeren en gaat op geheel eigen wijze achter de schurk aan.
De chagrijnige Harry Callahan heeft meer lagen dan hij in het begin vertoont, wat zijn mystiek versterkt. Harry staat bekend om zijn nogal roekeloze en ‘ruige’ manier van misdaden oplossen. Wanneer Harry door zijn baas geforceerd wordt om samen te werken met de pas beginnende politieagent Chico Gonzalez, leren we Harry beter kennen en lijkt onze sympathie voor hem te groeien. We krijgen te weten waarom mensen hem “Dirty” Harry noemen, wat meer inzicht geeft over zijn karakter en zijn algemene humeur.
Dirty Harry is een van de eerste films die het moderne seriemoordenaar/politie concept gebruikt heeft. De film heeft daardoor een aanzienlijke invloed gehad op latere films in het genre en tot op de dag van vandaag lijken veel mainstream film inspiratie uit deze legendarische titel (die inmiddels alweer bijna 50 jaar oud is) te hebben gehaald. Dirty Harry is niet alleen de start van een verfijnd genre, maar het was ook een van de eerste succesvolle films die een compleet naakte vrouw liet zien zonder haar, vanuit het hoofdkarakter’ s perspectief, te seksualiseren. Daarnaast is het taalgebruik in de film een stuk grover en ruiger dan dat het publiek destijds gewend was.
Normaal gesproken is een oudere film die als de basis van een genre gezien wordt, niet zo goed als een van de moderne imitaties met een verfijndere techniek, maar dat is bij deze film niet het geval. Dirty Harry staat nog steeds sterk als een misdaad/achtervolgingsfilm. Dat bleek vooral toen ik het verhaal met de moderne omstandigheden in gedachte terug bekeek. Ik stond ervan versteld dat de film die kritiek gaf op de samenleving van 1971 nog steeds relevant is in 2020.
Dirty Harry is een spannende thriller die kritiek levert op de gerechtsdienaren van de Verenigde Staten. Deze iconische film blijkt, na al die jaren, kijkers nog steeds op het puntje van hun stoel te kunnen krijgen, terwijl het daarbij ook een belangrijke boodschap overbrengt. Dirty Harry is veel meer dan een standaard actie/misdaad film, waardoor het nog steeds relevant en vermakelijk is voor de kijkers van vandaag.
★★★★☆
Senne de Vries
