Recensie | 22 Juli: Norway’s Darkest Day (Joan Bosch)

Dit jaar is het alweer 10 jaar geleden dat Noorwegen werd opgeschrikt door een bomaanslag in de regeringswijk van de Noorse hoofdstad Oslo. Daarop volgde de kille afslachting van 69 jong volwassenen die op zomerkamp waren via de Sociaal Democratische Arbeiderspartij op het eiland Utøya. Aan beide verschrikkingen verklaarde Anders Breivik schuldig te zijn en hij werd hiervoor veroordeeld. De Noorse serie 22 Juli: Norway’s Darkest Day gaat over de dag van de aanslagen en de dagen erna. Deze periode wordt belicht vanuit het perspectief van ‘gewone’ mensen en wat zij toen meemaakten, afgewisseld met beelden van persconferenties uit die tijd. Lees hier de recensie van de Ziggo Go serie 22 Juli: Norway’s Darkest Day  door Joan Bosch.

Titel: 22 Juli: Norway’s Darkest Day
Regisseur: Pål Sletaune, Glyjljeta Berisha
Cast: Alexandra Gjerpen, Anne Skumsvoll, Helga Guren, Marius Lien, Oyvind Brandtzaeg
Scenario: Sara Johnsen
Genre: Drama
Speelduur: 6 afleveringen, 300 minuten
Release: 9 maart 2021 op Ziggo Go (Movies en Series)

Recensie 22 juli Norway’s Darkest Day

In de zes afleveringen durende serie worden een rechercheur, een journaliste, een onderwijzeres, een blogger en twee ziekenhuismedewerkers gevolgd. Zij hebben elk een eigen verhaal, je krijgt zicht op hun dagelijkse leven en op de impact van de tragische gebeurtenissen op hun bestaan. Na de laatste aflevering wordt uitgelegd dat deze verhalen tot stand zijn gekomen door interviews met en beschrijvingen van slachtoffers en nabestaanden. Het leven en de beweegredenen van de dader, met andere woorden het perspectief van Anders Breivik is zodoende ondergeschikt en komt slechts zijdelings aan bod, via het verhaal van de hoofdpersonen. Hij komt dan ook pas in de laatste aflevering in beeld. Dit is een interessante en onverwachte invalshoek.

Invalshoek

Direct na de bomaanslag zit de camera bovenop de mensen en op de ravage. Zo wordt minutieus de radeloosheid van een moeder, die haar zoon is kwijtgeraakt, in beeld gebracht. Na de uren durende schietpartij op het eiland, moeten politie en hulpverleners de lijken gaan zoeken om ze te tellen. Dat is een afschuwelijk karwei dat moet gebeuren maar wat duidelijk niemand en mij ook niet in de koude kleren gaat zitten.

Door een dergelijke invalshoek komen de nabestaanden van de slachtoffers en andere betrokkenen aan het woord: wat hebben de aanslagen betekent in hun leven? En ook komt naar voren dat het leven doorgaat. Dit is erg realistisch gedaan. Heel indrukwekkend in beeld gebracht is ook de stoet aan lijkwagens die de op het eiland overleden slachtoffers naar de plek brengen waar ze geïdentificeerd moesten worden.

Politieke gelaagdheid

In 22 juli: Norway’s Darkest Day zit zeker meer diepgang dan je misschien zou vermoeden, doordat de regisseurs Noorse maatschappelijke en politieke kwesties zoals de druk op de gezondheidszorg en het vreemdelingenbeleid hebben verweven in de verschillende afleveringen. Zo wordt bijvoorbeeld tijdens de rechtszaak, die vrij laat aan bod komt, duidelijk hoe de rechtse partijen Anders Breivik als gestoorde gek weg willen zetten om zo hun eigen eventuele invloed op zijn acties teniet te doen. Frappant detail is bijvoorbeeld hoe opgelucht de Afrikaanse migrant en zijn broer waren toen ze hoorden dat de dader een witte Noorse man was.

Internationale relevantie

De tweevoudige aanslag op 22/7 is aan mij nagenoeg voorbij gegaan en gaandeweg de serie bekruipt mij het gevoel dat dat zou kunnen komen doordat er door de internationale pers en media relatief weinig aandacht aan is besteed. Mijns inziens is er destijds onvoldoende recht gedaan aan het belang van deze terroristische daden. Nee, qua dodental en achtergrond is 22/7 niet van het ‘wereldformaat’ als dat van de aanslagen op 9/11 maar qua impact op de Noorse bevolking verdienden de desastreuze gevolgen meer belangstelling dan het heeft gekregen. Met een inwonersaantal van destijds nog geen 5 miljoen en in totaal 77 doden en ruim 300 gewonden, kent 1 op de 4 Noren iemand die getroffen is op 22/7. Ook Europees-maatschappelijk gezien is het een belangrijke gebeurtenis vanwege het xenofobe karakter ervan en de (toenemende) vreemdelingenhaat die we ook in andere Europese landen zagen en zien.

Door de serie 22 juli: Norway’s Darkest Day wordt mijn gebrek aan kennis over deze dramatische dag zeker goed gemaakt en deze is dan ook beslist het bekijken meer dan waard.

★ ★ ★ 1/2

Joan Bosch

VOLG ONS

Wil je de hele week op de hoogte gehouden worden van het laatste nieuws? Houd dan onze pagina in de gaten of volg Entertainmenthoek op Facebook, Instagram, Twitter en Pinterest. Zo blijf je op de hoogte van het laatste nieuws rondom je favoriete films en series.