Recensie | After Earth (Glenn Abbink)

De afgelopen jaren gaat het bergafwaarts met regisseur M. Night Shyamalan (The Sixth Sence, Unbreakable, Signs en The Village). Zijn laatste films werden matig tot slecht ontvangen. Ik was echter één van die mensen die hem steeds verdedigde en gecharmeerd was van zijn verhalen, dat wil zeggen tot en met The Village. The Happening was namelijk niet om over naar huis te schrijven en The Last Airbender was zijn, tot op heden, laatste debacle. Nu hoopt Shyamalan met zijn nieuwste film After Earth op een groot succes. Maar is hem dat gelukt?

Titel: After Earth
Regisseur: M. Night Shyamalan
Scriptschrijver: M. Night Shyamalan en Gary Whitta
Hoofdrollen: Will Smith, Jaden Smith, Sophie Okonedo, Zoë Kravitz, David Denman, Sophie Okonedo, Glenn Morshower, Kristofer Hivju
Genre: Actie, Avontuur, Science Fiction
Speelduur: 100 min
Release: vanaf 13 juni 2013 in de bioscoop

Een paar weken geleden vroeg iemand aan mij, “Kan jij ook positieve recensies schrijven?” Ja, dat kan ik zeer zeker en wilde graag de kans hebben om dat dit keer te tonen, maar alas. Ik kan niet anders dan het beestje bij zijn naam noemen; After Earth is een gedrocht en zonder twijfel nu al één van de slechtste films van dit jaar.

In After Earth is de aarde verlaten door de mensen na rampzalige gebeurtenissen. De planeet Nova Prime is het nieuwe thuis van de mensheid geworden, en daar keert de legendarische generaal Cypher Raige (Will Smith) terug naar zijn van hem vervreemde gezin en zijn dertienjarige zoontje Kitai (Jaden Smith). Als een meteorietenstorm het ruimteschip van Cypher en Kitai beschadigt, crashen ze op het onbekende en gevaarlijke Aarde. Terwijl zijn vader in het schip op sterven na dood ligt, trekt Kitai door een vijandig landschap op zoek naar het reddingsbacon van hun schip. Zijn hele leven wilde Kitai niets dan een soldaat zijn als zijn vader, en nu krijgt hij die kans.

After Earth

Het plot heeft verder niet veel om het lijf. Bovenstaande beschrijving is om en nabij de eerste 20/30 minuten van de film. Het restant is niets meer dan een voorspelbare father/son en coming of age movie omlijst door melodramatisch sentiment. Er is totaal geen onderdeel van het script wat doet vermoeden dat er goed over is nagedacht. De film is voorspelbaar en zit vol met onlogische zaken en plotholes, maar hier ga ik echter niet op in daar ik dan te weinig ruimte heb voor de vele andere problemen van de film. Eén van die problemen is de expositie, wat zachts gezegd niet het sterkste punt is van After Earth. De film opent met een staccato gemonteerde sequentie van een ruimteschip dat neerstort. De film springt vervolgens terug in de tijd en laat de kijker de gebeurtenissen voorafgaand aan de crash zien. Gedurende de rest van de film wordt in flashbackvorm de oorzaak van alle emotionele stoornissen van het gezin Raige uit de doeken gedaan. Zo heeft Kitai op aarde, als een kleine jongen, de moord van zijn zus gezien door een soort monster, die mensen kan herkennen aan de hand van de geur die ontstaat uit hun angst.

Will Smith, wie ook met het idee voor de film kwam, speelt zijn rol als gevoelloze generaal alleraardigst. Wanneer hij door gebeurtenissen langzaamaan wat emotioneler wordt beginnen er zich kraakjes te vertonen in het anders uitdrukkingsloze gezicht van Cypher. Het probleem met zijn rol is dat Will Smith niet veel te doen heeft, behalve in een stoel zitten, orders uitdelen en fysiek aftakelen. Daarnaast heeft dit personage zoveel (onnodige) expositie en verft hij voortdurend rode rozen rood. Hierdoor wordt alles voor de kijker uitgekauwd. Shyamalan verwachte waarschijnlijk dat zijn publiek af en toe in slaap zou vallen (wat ook bijna gebeurde), waarna Will Smiths personage de kijkers zou moeten bijpraten. Zijn zoon, Jaden, is op zijn best als hij tegenover zijn vader speelt. De voor mij toch wat overrated jonge acteur, krijgt hier ook niet echt veel om mee te werken. Na de beginsequenties blijft er voor hem niet veel over behalve rennen, neervallen, en schreeuwen…oh en rennen Maar het zijn dan juist die beginsequenties die zouden moeten overtuigen. Helaas gebeurt dat niet; Jaden lijkt out of his league en weet niet precies hoe hij bepaalde emoties moet tonen of uitbeelden. Daarnaast legt hij op elk woord in een zin zoveel nadruk, dat het geheel nietszeggend wordt.

After Earth

M. Night Shyamalan heeft een bepaalde manier van regisseren, scriptschijven, mise-en-scène en cameravoering. Veel van zijn shots zijn lang (vooral in vergelijking met de MTV-clip montage dat tegenwoordig zo gebruikelijk is), scènes worden lang opgebouwd en de acteurs krijgen ruimte voor een redelijk stuk monoloog. Ook hier past Shyamalan deze stijl toe, maar in tegenstelling tot bijvoorbeeld The Sixth Sence, Unbreakable en Signs, werkt het totaal niet. Een zomer blockbuster of tent-pole film vraagt om een andere benadering.

Veel van de problemen van de film zitten in de details. Zo zou de aarde bevolkt moeten zijn met gevaarlijke en vijandige wezen. Maar toch komt Kitai enkel digitale apen, gigantische adelaar en tijgers tegen. Hier moet ik bij vermelden dat deze CGI-wezens er uit zien alsof ze uit een tekenfilm zijn gestapt. Hetzelfde geldt voor de special effects overladen locaties. Ik kan niet anders dan hieruit concluderen dat een type film als After Earth niet geschikt is voor een regisseur als Shyamalan.

Shyamalan is nooit een bedenker geweest van werelden, maar hij is meer een verhalenverteller. After Earth is wel een verbetering tot Shyamalans laatste film, The Last Airbender, maar wat zegt dat nu eigenlijk? De film is denk ik de definitieve spreekwoordelijke nail in the coffin voor Shyamalan, een ooit veelbelovende regisseur. En dit keer, tot mijn spijt, sla ik de spijker er zelf in….

★☆☆☆☆

That’s all for now,

Glenn Abbink