Recensie | Black Mirror: Bandersnatch (Raymond Doetjes)

Interactieve spellen en televisie zijn niets nieuws. In de jaren 80 hadden we al ‘Adventure games’, waar verschillende verhaallijnen zich ontplooide gebaseerd op de keuzes van de speler. En Bandersnatch van Netflix gebruikt deze oorsprong in de bizarre thrilleraflevering van de hit serie Black Mirror, om een ‘pick and choose’ aflevering te maken. Lees hier de recensie door Raymond Doetjes van Subliminal Artist Productions.

Titel: Black Mirror: Bandersnatch
Regisseur: David Slade
Cast: Fionn Whitehead, Will Poulter, Asim Chaudhry, Craig Parkinson, Alice Lowe, Tallulah Haddon, Laura Evelyn, Catriona Knox, Jonathan Aris, Paul Bradley, Alan Asaad, Suzanne Burden, Jeff Minter
Scenario: Charlie Brooker
Genre: Science fiction / serie
Release: 28 december 2018

De jonge Stephan Butler (Fionn Whitehead) is een geniale knul die een boek Bandersnatch in een computerspel wilt veranderen. Het boek Bandersnatch was geschreven door een obsessieve schrijver die geplaagd werd door een mentale ziekte, hetgeen heeft geleid tot het vermoorden en in stukken zagen van zijn vrouw. Wanneer Stephan zijn spelprototype demonstreert aan een games-producent ontplooit zich een verhaal dat eigenlijk twee hoofdlijnen heeft. Dat van PACS (Program and Control System) waarin Stephan door zijn psychiater en vader wordt gestuurd. Of Stephan zijn mentale ziekte die een steeds sterkere controle over hem krijgt. De keuzes die de kijker maakt zijn initieel hele doorsnee keuzes. Welk ontbijt te eten en welk album te kopen. Echter al snel worden er morele keuzes aan de kijker voorgeschoteld dat het geheel interessant maakt en voor dat je het weet zit je als kijker in de ‘rabbithole’ van Stephan’s geest.

Analyse

Fionn is een meesterlijk acteur. Doordat hij er zeer gemiddeld uitziet moet hij het hebben van zijn enorme talent en reikwijdte als acteur. In deze aflevering/film is zijn dynamiek weergaloos. Van verward en obsessief tot jong en naïef, speelt hij het vol overtuiging. De production design is fantastisch. Het verhaal speelt zich af in de zomer van 1984. De façades van de winkels, de tv-programma’s, de aankleding van de kantoren; het voelt allemaal alsof je terug bent in 1984. De score is enorm geïnspireerd door Tangerine Dream, hetgeen ook een van de keuze opties is.

Veelal in deze games is er een illusie van vrije wil, maar uiteindelijk kom je toch altijd op hetzelfde einde uit. Iets dat mij frustreerde met The Walking Dead games. Dit is iets waar de schrijvers zich bewust van zijn en uitbuiten. Dus als kijker, denk je dat dit uiteindelijk ook hier het geval is. Vooral na mijn tweede keuze, waarbij Stephan een aanbieding van de games producer krijgt werd ik door mijn keuze direct geconfronteerd met een einde, waarop ik daarna in een flashback scène ala Groundhog Day (een film die ik haat met een passie) kreeg. Dit was overigens wel het meest positieve einde. Na dit ‘plotselinge einde’ heb ik heb als kijker bewust gekozen die zaken te kiezen, die ik zou kiezen. Het eindigde in een melancholische situatie.

Men krijgt als kijker iedere keer de keuze om naar de end credits te gaan, of een andere cruciale keuze te maken. Uiteindelijk heb ik ongeveer 30 minuten film nieuwe combinaties gekozen en er kwamen in mijn tellen 9 verschillende eindscenario’s tot uiting; scenario’s die voor mij persoonlijk een minder interessant einde waren dan het melancholische einde. Er is een situatie die men in de retry niet krijgt en dat is de balkon scène, hetgeen het leuk maakt om de aflevering dus nog eens te kijken/spelen.

De monoloog van collega programmeur Collin (Will Poulter), heeft een enorme filosofische diepgang. Wat wederom de suggestie moet wekken dat ongeacht de vele dimensies, wij geen keuze hebben en uiteindelijk alles toch op hetzelfde eindigt.

Conclusie

Black Mirror: Bandersnatch is een ‘pick and choose’ titel die absoluut de moeite waard is om te kijken/spelen. Er zijn daadwerkelijk verschillende eindes, in tegenstelling tot wat de verhaallijn je probeert te vertellen. Het acteerwerk is meesterlijk; Fionn Whitehead en Will Poulter stelen de show. Er zijn een boel easter eggs en referenties naar andere Black Mirror afleveringen zoals de aflevering ‘Nose Dive’, maar de fans vinden er vast wel meer. Dit is een aflevering, waar je rustig de tijd voor moet nemen. Installeer je lekker op de bank met je tablet op schoot. Ik begreep overigens niet waarom hij op mijn Smart TV niet werkte en ik moest eerst mijn Netflix client updaten, maar dat was snel gebeurt.

★★★½☆

Raymond Doetjes, Subliminal Artist Productions