Recensie Everything Everywhere All at Once | Een artistiek meesterwerk

De aanprijzing en lof voor de nieuwste film van regie-duo Daniels komt langzaamaan vanuit de Verenigde Staten naar Nederland waaien. De regisseurs, bekend van de absurde, maar geprezen Swiss Army Man, hebben met Everything Everywhere All at Once een van de meest spraakmakende films van de afgelopen jaren neergezet. Een gestreste Chinees-Amerikaanse vrouw die zich vooral bekommert om de belastingaangifte van haar wasserette, krijgt het lot van het multiversum in haar handen gedrukt. Wat simplistisch begint, ontvouwt zich tot een extravagante trip die zijn weerga niet kent en niet ophoudt totdat de aftiteling op het scherm verschijnt. Lees hieronder de recensie van de film Everything Everywhere All at Once.

Titel: Everything Everywhere All at Once
Regisseur: Daniel Kwan en Daniel Scheinert a.ka. de Daniëls
Scenario: Daniel Kwan en Daniel Scheinert
Cast: Michelle Yeoh, Ke Huy Quan, Stephanie Hsu, Jenny Slate, Harry Shum Jr., James Hong, Jamie Lee Curtis
Speelduur: 139 minuten
Genre: Komedie-drama
Releasedatum: vanaf 19 mei 2022 in de Nederlandse bioscoop

Everything Everywhere All at Once recensie

Eerst even wat anders. Films kunnen de kracht bezitten om het publiek omver te blazen van verbazing. Daarbij speelt het verwachtingspatroon van de doorsnee kijker een grote rol. Bij The Power of the Dog is het nodig om van tevoren te weten dat het een langzame en subtiele western is in plaats van een western à la Django Unchained. Bij Prometheus is het goed om te weten dat de film, alhoewel het technisch gezien in dezelfde franchise valt, grotendeels los staat van de Alien-reeks. Zonder de juiste verwachtingen kan een film snel tegenvallen, maar er zijn ook films die gedijen op een volledig schone lei bij de kijker. Films die op zichzelf zo stevig staan, dat het juist het beste is om de film volledig blanco te ervaren, zoals Oscar-winnaar Parasite. Hoe minder informatie van tevoren gegeven is, hoe beter. Een film die lastig te omschrijven valt, omdat woorden niet volledig recht doen aan de ervaring en de gelaagdheid van de film. Everything Everywhere All at Once is zo’n film.

Een recensie van de film Everything Everywhere All at Once geeft al gauw te veel prijs en kan mogelijk afdoen aan de ervaring. Wat er wel besproken kan worden, is hoe deze film zich verhoudt tot andere films en het medium film in het algemeen.

Het multiversum

Allereerst heeft de film een opmerkelijke verschijningsdatum, slechts een paar weken na die van Doctor Strange in the Multiverse of Madness. Hoezeer het verrassingselement van de film bewaard dient te blijven, is het wel handig om te weten dat beide films het concept “multiversum” behandelen. Doctor Strange is in vergelijking een veiligere uitwerking van dit concept. Het feit dat dit een hoofdstuk is in een langere reeks met bekende personages, waarin rekening moet worden gehouden met de komende films, werkt in het nadeel van de film. Everything Everywhere All at Once staat op zichzelf en hoeft daarin niet bang te zijn voor mogelijke toekomstige inconsistenties. Genoeg ruimte om dit concept op de meest krankzinnige en visueel (over)stimulerende manier uit te werken.

De film neemt daarin ook goed te ruimte om het concept toe te lichten. Hoewel het tempo na een half uur maximaal wordt opgevoerd en geen adempauze meer geeft, begint de film vrij dociel. Protagonist Evelyn Wang probeert haar taken als moeder, dochter, echtgenoot, en ondernemer te balanceren. Langzaamaan worden de wetten van het multiversum aan haar, en tegelijkertijd aan het publiek, duidelijk gemaakt. Prettig is hierbij dat er niks van Marvel-esque voorkennis over multiversa nodig is om de film te begrijpen. De film verzorgt zijn eigen uitleg en werkt dus ook volgens zijn eigen regels.

Nadruk op vorm

Zodra de basis duidelijk is, is het voor zowel het hoofdpersonage als de kijker een schietstoel van waanzin. Een visueel-technisch meesterwerk wordt in een moordend tempo voorgeschoteld en niets is daarin te absurd, te vergezocht, of zelfs te banaal.

De esthetica en het inventieve concept liggen ten grondslag, maar de hoogstaande uitvoering hiervan is niet het enige wat de film boven andere uit doet stijgen. Bij films als The Suicide Squad dreigt de krankzinnige vorm het belangrijkste aspect van de productie te worden. Films als Tenet leggen ook de nadruk op een ingewikkeld concept en zijn net zo goed een lust voor het oog. Echter, waar het bij Tenet ontbreekt aan congruentie, bezieling, en overtuigend acteerwerk, weet Everything Everywhere All at Once te leveren. Het concept en de visuele gekte zijn belangrijk, maar vormen niet de drijfveer. Het verhaal, de personages, en de filosofische inborst staan centraal. En dat is nu net waar de film de houvast biedt. De personages hebben namelijk bekende problemen, zoals financieel kunnen rondkomen, puberende kinderen, en de moeilijkheden in een huwelijk. En hoewel A24, het productiebedrijf achter de film, vele verhaaltechnisch tegendraadse film op haar naam heeft staan, is het script van de Daniels in de structuur bekend terrein. Ook dit is in de maalstroom van manie in de film een verademende keuze.

Everything Everywhere All at Once is nu al een van de meest memorabele films van het jaar. De absurde sciencefiction actiekomedie staat als een huis en levert een wervelwind aan humor, visuele stimuli, en fantasierijke creaties. Het 2,5-uur durende spektakel heeft alle elementen perfect gedoseerd en laat zien dat het Amerikaanse regie-duo Daniels de fijne kneepjes van het vak kennen. Het is artistiek meesterwerk dat recht doet aan het woord “filmervaring.”

★★★★★

Joël Mulder

VOLG ONS

Wil je de hele week op de hoogte gehouden worden van het laatste nieuws? Houd dan onze pagina in de gaten of volg Entertainmenthoek op Facebook, Instagram, Twitter en Pinterest. Zo blijf je op de hoogte van het laatste nieuws rondom je favoriete films en series.