Recensie | The Fifth Estate (Immy verdonschot)

Iedereen heeft er wel van gehoord: WikiLeaks. Hoe Julian Assange de wereld op zijn kop zette door een website te creëren voor klokkenluiders. Geheim naar geheim kwamen naar voren en alles werd ver uitgemeten in het nieuws. Assange werd daarna beschuldigd en moest voor de rechtbank verschijnen. Zijn collega, Daniel Domscheit-Berg, schreef een boek over zijn ervaringen wat heeft geleid tot het maken van deze film.

Titel: The Fifth Estate
Regisseur: Bill Condon
Scenario: Josh Singer
Hoofdrollen: Benedict Cumberbatch, Daniel Brühl, Carice van Houten, Laura Linney, Stanley Tucci, Anthony Mackie, David Thewlis, Peter Capaldi, Dan Stevens, Alicia Vikander, e.a.
Genre: Drama, Thriller
Speelduur: 129 min
Release: vanaf  21 november 2013 in de bioscoop

Daniel Domscheit-Berg (Daniel Brühl) is een vroege aanhanger en later de collega van Julian Assange (Benedict Cumberbatch). We volgen hem in de beginjaren van de website WikiLeaks, die leidden tot het publiceren van een aantal controversiële informatielekken. Het plotse succes van de website – te danken aan de grootsheid van verschillende onderwerpen – bracht zijn makers onmiddellijke bekendheid en transformeerde de informatiestroom van media.

Binnenkomer

De openingscredits zijn een prachtige binnenkomer. Vanaf de allereerste vorm van informatie overdragen wordt de evolutie van media getoond. Dit gaat van de middeleeuwse boekdrukkunst naar uiteindelijk het digitale tijdperk. De intro ziet er niet alleen mooi uit, het pakt ook meteen je aandacht. Het geeft je een goede indruk van wat er komen gaat en waar de focus op ligt: Informatie bij de mensen laten komen én de mogelijkheden tonen die digitale media ons bieden.

The making of WikiLeaks

We vinden Domscheit-Berg, als vrijwilliger, op dé beurs voor mediafanaten. Assange en hij hebben elkaar al eens eerder ontmoet en wanneer Assange geen ruimte krijgt om te spreken, springt Domscheit-Berg hem bij. Sindsdien hebben ze contact met elkaar en roept Assange regelmatig zijn hulp in om bij te springen met het fact checken van de documenten die Assange toegestuurd krijgt voor WikiLeaks. Hoe klein WikiLeaks (begonnen) is, wordt al snel helder en hoe snel het groeit heeft daarom des te meer impact. Maar heel boeiend blijft dit niet. Voortdurend zie je een ‘bedacht’ kantoor waar ‘de mensen van WikiLeaks’ werken, maar zonder veel effect. Het leidt eerder af. Het is duidelijk hoe belangrijk de documenten zijn die de hoofdpersonages in handen hebben, maar in principe herhalen ze hetzelfde trucje de hele film. De sprongen naar het Witte Huis weten hier nog enigszins verdieping in te bieden – met geweldige rollen van Tucci en Linney -, maar niet genoeg om je de trucjes te laten vergeten.

1374057284_o-THE-FIFTH-ESTATE-TRAILER-facebook

Daniel Domscheit-Berg/Brühl

Daniel is de hoofdpersoon van het verhaal. Alles wordt vanuit zijn ervaring en zijn verhalen verteld. Logisch aangezien het gebaseerd is op zijn boek. Maar je kunt je daardoor ook afvragen in hoeverre het slechts de mening van één man is die dichtbij Assange heeft gestaan en in hoeverre je moet aannemen dat het daadwerkelijk zo gelopen is. Het verhaal komt namelijk af en toe iets te sterk over, waardoor je de geloofwaardigheid in twijfel kunt trekken. Afgezien daarvan zet Daniel Brühl een prachtige rol neer. Niet allen zie je het enthousiasme voor een project waar hij echt in gelooft, maar ook duidelijk de onzekerheid die toeslaat hoe meer zijn personage over Assange en WikiLeaks te weten komt.

Julian Assange

Benedict Cumberbatch is altijd een genot om naar te kijken en zet zijn rol goed neer. Het paranoïde figuur met een traumatisch verleden weet hij goed naar buiten te brengen. Net als het sociaal ongemakkelijke (bijna autistische) gedrag. Cumberbatch gaat helemaal op in zijn rol en neemt je mee in zijn belevenis. Het enige nadeel is zijn verleden. Op verschillende momenten in de film wordt er ingegaan op zijn verleden waar hij als jongetje bij een cult zat. Dit heeft echter weinig toegevoegde waarde en lijkt totaal niet in de film te passen, waardoor het misschien nog meer nadruk heeft gekregen dan iets anders in de film. Een pluspuntje wat betreft de rol van Assange is dat Assange zelf niet achter de film staat en dat dit ook niet achter tafels of stoelen wordt geschoven. Op het einde krijg je immers nog een mooi nagespeeld interview te zien, waarin Assange/Cumberbatch vertelt dat er helemaal niets waar is van de film.

Recensie The Fifth Estate

Stijlkeuzes

Zoals gezegd opent de film met een geweldige intro. Van print naar de huidige vorm van informatievoorziening. Op deze manier zijn veel duidelijke stijlkeuzes gemaakt. Zo worden locaties aangegeven middels een computer-lettertype-achtige stijl en wordt er heel erg op gericht dat je de kanalen/kabels van de computers volgt. Alsof je er doorheen kruipt. Wanneer echter het ‘kantoor’ – wat zich natuurlijk in de virtuele wereld bevindt – getoond wordt, voel je toch dat er iets te hoog gegrepen wordt. Veel van dit soort keuzes kom je gedurende het kijken tegen. Je ziet dat Bill Condon indrukwekkend probeert te zijn en geheel in het thema van het onderwerp wil blijven staan, maar het slaat de plank totaal mis en het lijkt alsof hij niet kon kiezen tussen een flashy uiterlijk of een boeiend innerlijk. Het is too much en komt vaak zelfs sketchy over.

The Fifth Estate is een beetje een teleurstellende film. Wat betreft stijlkeuzes wordt er te vaak teruggevallen op gadgets die er leuk uit zien, zonder toegevoegde waarde. Hoewel de personages (zowel de hoofdpersonages als de geweldige bijrollen) goed worden neergezet en zeker goed uit de verf komen, heeft het verhaal weinig nieuws te bieden. Een blik achter de schermen bij WikiLeaks, de oorsprong en de groei, is natuurlijk interessant. Maar dit kun je misschien net zo goed in een documentaire zien. Bij vlagen gebeurt er dan ook iets in de film, maar alles tussendoor lijkt te lang te duren. Kortom: Het is een film waar je aan blijft twijfelen.

Xoxo,

Immy