Recensie | Gravity (Sandro Algra)

Stel, je raakt verdwaald in de ruimte en het contact met de bewoonde wereld valt weg. Zou je dat fysiek en mentaal aankunnen? Al kon je voor de rest van je leven buiten de aarde wonen, alles waar je ooit in hebt geloofd, is voor eeuwig verloren. Het zijn dit soort gedachten die het heelal tot een ideale setting voor avontuur- en rampenverhalen maken. Gravity is geregisseerd door Alfonso Cuarón, bekend van Harry Potter and the Prisoner of Azkaban (2004) en Children of Men (2006). Jarenlang heeft hij aan het script gewerkt met zijn zoon Jonás. Het resultaat is het zoveelste ruimtedrama waarin de drang naar overleven centraal staat, maar het is de unieke uitvoering die deze film speciaal maakt.

Titel: Gravity
Regisseur: Alfonso Cuarón
Scriptschrijver: Alfonso Cuarón, Jonás Cuarón
Cast: Sandra Bullock, George Clooney, Ed Harris, Orto Ignatiussen, Phaldut Sharma, Amy Warren, Basher Savage
Speelduur: 91 minuten
Genre: Thriller, Science Fiction
Release: Vanaf 3 oktober in de bioscoop

Realistische fictie

Bij het woord ‘ruimtefilm’ denkt de gemiddelde bioscoopganger bijna meteen aan science-fiction. Zo heb je thrillers als Alien en 2001: A Space Odyssey of avonturenseries als Star Trek en Lost in Space. Gravity is een echte actie-thriller, maar ik zou het geen science-fiction willen noemen. Het hele verhaal speelt zich wel af in de ruimte, maar zaken als de mogelijkheden van technologie staan niet centraal. Verder volgt de film een realistisch scenario, wel extreem, maar nog steeds plausibel. Het is fictie, maar toch is het verhaal meer in lijn met docudrama’s als Apollo 13.

Naamloos

Claustrofobie, paniek en Stockholm-syndroom

De beroemde Hubble telescoop is weer eens toe aan een opknapbeurt. Ingenieur Dr. Ryan Stone (Sandra Bullock) leidt deze missie. Het is haar eerste ruimtereis, maar krijgt voldoende begeleiding van de meer ervaren bemanningsleden. Plotseling wordt de hele missie op zijn kop gezet wanneer brokstukken van een satelliet hun space shuttle belagen. Met de hulp van luitenant Matt Kowalsky (George Clooney) moet Ryan haar weg naar ruimtestation ISS zien te vinden om vanuit daar een noodlanding te maken. Haar zuurstoftank loopt langzaam leeg en ze heeft geen uitrusting om zich onafhankelijk in de ruimte te kunnen verplaatsen. Eén voor één stapelen de tegenslagen zich op waardoor haar overlevingskans steeds kleiner wordt.

Alle gebeurtenissen worden getoond vanuit het perspectief van Ryan. Als kijker zitten we zo dicht op dit personage dat het bijna ongemakkelijk aanvoelt, maar dat is juist wat het verhaal zo sterk maakt. We zijn getuigen van alles wat zij meemaakt: hoe ze buiten adem door smalle gangetjes kruipt en hoe ze moet improviseren met onbekende apparatuur. Het feit dat de film zich bijna volledig in realtime afspeelt, voegt nog extra spanning toe. Aan het begin is Ryan nog een vreemde, maar nadat we haar 90 minuten lang op de huid hebben gezeten, willen we niks liever zien dan dat ze het redt. Als je geen fan bent van Sandra Bullock en haar romantische komedies, kijk dan uit! Het uitzitten van deze film kan tot een acuut geval van Stockholm-syndroom leiden.

Hoewel de film om de onzekere Ryan draait (letterlijk en figuurlijk), is het de sobere maar bijdehandte Matt die het verhaal uitbalanceert en de boel bij elkaar houdt. Hij is Ryans beschermengel in tijden van nood en vrolijkt haar op met zijn aanstekelijke optimisme. Om de tijd te doden, wisselen Matt en Ryan hun persoonlijke verhalen uit. Ryan is een vrouw die niet meer in het leven gelooft. In deze kortdurende crisis moet ze haar onzekerheden overwinnen om het er heelhuids van af te brengen. Jammer genoeg bevatten de achtergrondverhalen weinig diepgang en originaliteit. Ze voegen daardoor nauwelijks wat toe aan het plot en je krijgt niet het gevoel dat je de personages er beter van leert kennen.

Recensie Gravity

Het oog wil ook wat

De personages zijn bovengemiddeld sterk neergezet, maar de ware sterren (nogmaals, excuus voor de woordspeling) van de film zijn het camerawerk, de sets en de special effects. Gravity is een film die van begin tot eind interessant is om te zien. Wanneer een film zich in de ruimte afspeelt, weet je natuurlijk dat al het vertoonde een illusie is. Maar als die illusie goed is uitgevoerd, vergeet je dit ook snel weer. Persoonlijk had ik geen moment met het idee dat ik naar een verzameling filmsets en CGI zat te kijken. Volgens de makers zijn sommige natuurkundige principes opzettelijk genegeerd voor het belang van het verhaal. Desondanks slaagde deze film erin grote indruk te maken op wetenschappers en astronauten. Het is weliswaar geen documentaire, maar geeft je wel het gevoel in de ruimte rond te zweven. Naast de grote hoeveelheid detail bevatten de beelden ook hier en daar subtiele verwijzingen naar andere ruimtefilms. Bij elkaar maakt dit de film visueel aantrekkelijk voor liefhebbers van zowel films als wetenschap.

In mijn top 5

Gravity is zeker één van de beste films van 2013. Het verhaal is aangrijpend, ook als je niet van science-fiction houdt. De karakterontwikkeling was niet op alle punten even sterk, maar het achtergrondverhaal van de personages is niet wat de film draagt. De kracht van het verhaal zit in de indrukwekkende grafische beelden en de bijna perfecte spanningsboog. De film kijkt zo lekker weg dat 90 minuten aanvoelen als een uur. Eigenlijk wilde ik meer zien, maar toch had ik niet het gevoel dat de film langer of korter had gekund. De allergrootste prestatie van de film is dat je werkelijk het idee krijgt dat je met astronauten rondzweeft. Je vormt hierdoor een band met wildvreemde mensen. Mocht ik ooit verdwaald raken in het oneindige heelal, dan hoop ik op z’n minst dat George Clooney daar is om mij op te vrolijken.

★★★★★

Sandro Algra