Recensie The Power of the Dog

Benedict Cumberbatch kruipt werkelijk onder je huid als macho cowboy Phil Burbank in The Power of the Dog. Jane Campions nieuwste film, na twaalf jaar afwezigheid, is een neo-western met een ijzige spanning. Geen revolvers komen er aan te pas maar verbaal wordt er met scherp geschoten. Prachtige westernbeelden, een klasse filmscore van Jonny Greenwood en een machtsspel dat je nog dagen bij blijft. In de nieuwe recensie van Roan Andrée lees je waarom The Power of the Dog een welkome terugkeer is van Campion op het grote doek.

Titel: The Power of the Dog
Regisseur: Jane Campion
Cast: Benedict Cumberbatch, Kirsten Dunst, Jesse Plemons, Kodi Smit-McPhee, Thomasin McKenzie, Keith Carradine, Peter Carroll
Scenario: Jane Campion, gebaseerd op het gelijknamige boek van Thomas Savage
Genre: Drama, western
Speelduur: 126 min

Na een lange dag koeien hoeden, stapt een groep ranchers een saloon binnen waar de shotglazen voor ze worden ingeschonken. Het is heet, de stof zit in de baarden van de mannen, maar er wordt nog geen slok genomen. De leider van de groep, Phil Burbank, drinkt nog niet dus niemand in het gezelschap drinkt. “Waar bleef je dikzak?” Vraagt Phil op het moment dat zijn broer George door de klapdeuren naar binnen stapt. Nu pas worden de dorstige kelen gelest. “Moeten we niet al naar dat restaurant? Ze zitten op ons te wachten”, zegt George. Niemand reageert. Pas wanneer Phil de saloon uitloopt, volgt de groep.

Benedict Cumberbatch is een enorme hufter. Wie had gedacht dat ooit te lezen? De acteur die normaal gesproken voorzichtige, tedere en goed nadenkende personages speelt, slaat een totaal andere weg in met de rol van Phil Burbank. Cumberbatch is een macho cowboy die zich als een nihilistische eikel gedraagt en neerkijkt op de zwakkeren. Zijn aanwezigheid in iedere scene is eng, om buikpijn van te krijgen. Hij is onvoorspelbaar doch charismatisch. Als een soort tikkende tijdbom die ieder moment kan afgaan, steelt Cumberbatch hier de show in een rol die hem totaal niet op het lijf is geschreven.

Burbanks broer, George (gespeeld door Jesse Plemons), is precies het tegenovergestelde. Een nette, tedere man die nooit zijn boekje te buiten zou gaan. Het soort personage dat Cumberbatch normaal gesproken zou spelen zoals hij eerder deed in The Imitation Game en The Mauritanian. De Burbank broers wonen samen op een ranch in Montana, 1925, waar ze koeien hoeden. De boosdoener in dit verhaal is Rose (voortreffelijk gespeeld door Kirsten Dunst), een weduwe waar George mee trouwt. De komst van Rose en haar ‘verwijfde’ zoon Peter op de ranch zetten de machtsverhoudingen op scherp.

Na twaalf jaar keert de Nieuw-Zeelandse Jane Campion weer terug naar het grote doek met The Power of the Dog. Bekend van de films Bright Star en The Piano is de regisseur geen vreemde op het gebied van het diepgaand uitwerken machtsrelaties en diens gevolgen. Na vorig decennium aan de serie Top of the Lake te hebben gewerkt, is het nu een boekverfilming die perfect in haar oeuvre past.

Het is knap dat hoewel er geen enkele revolver te bekennen is in deze neo-western de spanning om te snijden is. De aanwezigheid van Phil Burbank in een scène doet werkelijk nagelbijten. Niet omdat hij een moordenaar is, verre van, maar omdat hij persoonlijkheden kapot maakt op gemene wijze. Voor ieder personage heeft Phils aanwezigheid andere gevolgen en leidt tot onverwachtse maar logische acties en reacties. De verhoudingen op de ranch schuiven heen en weer en brengen regelmatig verbaal vuurwerk.

De spanning wordt extra aangedikt door een zeer geslaagde score van Jonny Greenwood onder de unheimische beelden. Zo hoor je drie jaar niks van de beste man, maar hebben we nu in twee weken twee magistrale filmscores met zijn muziek, voor Spencer en deze film. De soundtrack heeft ergens wat weg van het werk dat de Radiohead-gitarist componeerde voor There Will Be Blood. Dat is ook niet vreemd, de films hebben nogal wat overlap in setting en obsessieve personages. Maar dat Greenwood zijn beste beentje voor heeft gezet moge duidelijk zijn. Beelden die van zichzelf niet per se spannend zijn, weet hij onder te dompelen in een atmosfeer van huivering.

Los van dat Phil Burbank angstaanjagend is, is hij geen slechterik die kwaad is om het kwaad zijn. Naarmate de film vordert blijkt hij zijn redenen te hebben voor dit gedrag. Of dit zijn doen en laten excuseert is op aan de kijker, Campion oordeelt niet voor ons. Om hem sympathiek te noemen gaat nogal ver, maar gelaagdheid is er wel.

The Power of the Dog is geproduceerd door Netflix. Over enkele weken is de film dan ook in alle huiskamers ter wereld te zien. Maar Campions film is door en door cinema die het beste tot zijn recht komt op het grote doek. De wonderschone landschappen lijken grootser. Greenwoods donkere muziek komt harder binnen. En Cumberbatch kruipt werkelijk onder je huid. Het is misschien geen tour de force zoals Heath Ledger en Anthony Hopkins, maar het zal toch nog lang na blijven sudderen in je hoofd. Grijp de kans zolang het kan om deze western in een bioscoop of filmhuis te kijken, hij is het dubbel en dwars waard.

★★★★☆

Roan Andrée

VOLG ONS

Wil je de hele week op de hoogte gehouden worden van het laatste nieuws? Houd dan onze pagina in de gaten of volg Entertainmenthoek op Facebook, Instagram, Twitter en Pinterest. Zo blijf je op de hoogte van het laatste nieuws rondom je favoriete films en series.