Recensie | The Purge: Anarchy (Sandro Algra)

In de jaren 20 van de 21ste eeuw zijn de criminaliteit en werkloosheid in de Verenigde Staten naar een dieptepunt gedaald. Dit is allemaal te danken aan een speciaal evenement dat jaarlijks plaatsvindt: de nacht van de “Zuivering”. Het land is nu in handen van De Nieuwe Stichters (“The New Founding Fathers”). Om de criminaliteit en overbevolking in het land aan te pakken besloten zij één keer per jaar van 19:00 tot 7:00 alle vormen van criminaliteit toe te staan, inclusief moord. De bedoeling van deze Zuivering is dat mensen over het hele land hun agressie op de buitenwereld kunnen loslaten zonder dat de autoriteiten ingrijpen. Een ontelbaar aantal criminelen sneuvelt elke keer op deze nacht terwijl de economie enorm profiteert van de groeiende wapenverkoop en beveiligingsapparatuur. Helaas zorgt deze nacht ook voor een flink aantal onschuldige slachtoffers. Vorig jaar zagen we in de low-budget actiethriller The Purge hoe een klein groepje mensen deze angstige 12 uur probeerde te overleven in een huis middenin Los Angeles. In kritisch opzicht was deze film geen succes, maar door de relatief hoge opbrengsten kon het vervolg The Purge: Anarchy alsnog worden gemaakt.

Titel: The Purge: Anarchy
Regisseur: James DeMonaco
Scenario: James DeMonaco
Cast: Frank Grillo, Carmen Ejogo, Zach Gilford, Kiele Sanchez, Zoë Soul, Justina Machado, John Beasley, Jack Conley, Noel Gugliemi, Castulo Guerra, Michael K. Williams, Edwin Hodge
Speelduur: 104 minuten
Genre: Thriller
Release: vanaf 24 juli 2014 in de bioscoop

Waar heb ik dit ook al weer eerder gezien?

Onlangs merkte een recensent over deze film op: ‘was moord in L.A. niet al legaal in de jaren 90?’. Het was een humoristische verwijzing naar de veelbesproken rechtszaak rond sportlegende O.J. Simpson die in 1995 werd verdacht van een dubbele moord en tegen alle verwachtingen in werd vrijgesproken. L.A. is trouwens ook de stad waar dodelijke rellen uitbraken in 1992 nadat een groep politieagenten was vrijgesproken op de mishandeling van Afro-Amerikaan Rodney King. Er is kortom heel veel materiaal voorhanden waaruit deze film inspiratie kon putten. De uitwerking deed me echter vooral denken aan die van de cultfilm Escape From New York (en het vervolg: Escape From L.A.). In deze film is het eiland Manhattan veranderd in een massagevangenis waarin alle zware criminelen van het land voorgoed worden opgesloten. Regisseur John Carpenter speelde daarbij vooral met de vragen: ‘hoe ga je als regering om met de hoge criminaliteit in het land? Is het ethisch verantwoord om misdadigers tegen elkaar uit te spelen? En hoe kun je garanderen dat er uit de totale anarchie die je in het leven roept geen levensgevaarlijke volksbeweging opstaat?’…

Het jachtseizoen is geopend!

Het is 21 maart 2023, een paar uur voor de jaarlijkse Zuivering in Los Angeles. Mensen in de hele stad slijpen hun messen en laden hun geweren in afwachting van het startsignaal. Iedereen die niet wenst deel te nemen aan dit barbaarse evenement sluit zich thuis op in de hoop dat de echte fanatiekelingen vooral elkaar bezighouden. Eva Sanchez (Carmen Ejogo) woont in een klein appartementje samen met haar terminaal zieke vader en haar dochter Cali (Zoë Soul). Zoals elk jaar zijn ze nerveus: de meeste slachtoffers vallen altijd onder het arme gedeelte van de bevolking. Ondertussen rijdt het jonge stel Shane (Zach Gilford) en Liz (Kiele Sanchez) richting het huis van Shane’s zus om daar de nacht door te brengen. Politiesergeant Leo Barnes (Frank Grillo) laadt zijn bepantserde wagen in met zware wapens. Hij gaat die nacht op zoek naar iemand die hem een groot onrecht heeft aangedaan.

Wanneer Liz en Shane midden in de stad autopech krijgen zit er niks anders op dan de tocht te voet verder af te leggen. De Zuivering is inmiddels begonnen en plotseling wordt het huis van de familie Sanchez belaagd door een groep bewapende mannen die uit een mysterieuze vrachtwagen komen. Eva en Cali komen op straat te staan en vrezen voor hun leven. Gelukkig worden ze geholpen door niemand minder dan Leo, die toevallig langsrijdt. Al snel voegen ook Liz en Shane zich bij de groep. Hoewel Leo deze vier mensen als een last ziet voelt hij de plicht om ze te beschermen. Zij mogen zich gelukkig prijzen dat dit eenmansleger ze door deze crisis kan leiden.

Iets meer uitleg had wel gemogen…

Alle misdaden zijn op dit moment dus legaal. Dit houdt dus ook in: kindermishandeling, belastingfraude, drugssmokkel… allemaal dingen die de criminaliteit in het land bepaalt niet zouden doen afnemen. ‘Welke gewetenloze gek zou zo’n ondoordachte wet hebben geschreven?!’. Het is wel duidelijk dat de Nieuwe Stichters bepaald geen fijne jongens zijn. Hun naam impliceert immers dat ze het oude regime omver hebben geworpen, of in ieder geval dat ze het systeem van het land radicaal hebben hervormd. Met de invoering van deze wet lijkt het erop dat ze het land proberen te leiden met een soort neofascistische ideologie. We krijgen echter nimmer te zien wie deze politici zijn en waar ze voor staan. Op een groot scherm wordt enkel een korte Big Brother-achtige toespraak van één van hen getoond.

Tegenover de regering staat een ondergrondse rebellengroep. In hun ogen is de Zuivering enkel bedoeld om de armen in het land te onderdrukken. Ze kondigen dan ook aan zich te zullen verzetten tegen de nieuwe Zuivering, en doen dat door alleen rijke deelnemers te doden. Over de logica achter hun aanpak valt nogal te twisten, want in essentie zijn ze eigenlijk zelf deelnemers. Er zijn zoveel dingen die je kunt doen om de boodschap te verspreiden dat je tegen dit verschrikkelijk beleid bent. Je kunt onder andere staatsgeheimen lekken of de bankrekeningen van politici hacken: alle misdaden zijn toch toegestaan? En als je toch gaat vechten, doe het dan tegen de regering, niet tegen willekeurige rijke mensen! Toen deze rebellen eindelijk hun gezicht lieten zien was ik vooral nieuwsgierig naar welke vorm hun opstand precies zou aannemen. Helaas zitten ze ook maar in de film om enkel een sleutelrol te vervullen in één van de vele actiescènes, daarna verdwijnen ze weer.

Vanaf het begin zijn Liz en Shane voortdurend aan het bekvechten. Ze hebben plannen om uit elkaar te gaan en kunnen niet beslissen of Shane’s zus hiervan moet weten. Met die zus maakt de kijker nooit kennis en deze hele discussie wordt tegen het einde min of meer aan de kant geschoven. Zo zit de film vol met vragen die eerst gesteld worden en uiteindelijk onbeantwoord blijven: wie zijn toch de mensen in die vrachtwagens? Hoe komen ze aan al hun geavanceerde apparatuur? En waarom willen ze Eva en Cali zo graag meenemen…?
Het enige subplot dat nog een fatsoenlijke conclusie kent is Leo’s zoektocht naar die ene persoon. Van een verassende wending kun je nauwelijks spreken, maar de climax geeft nog enigszins een gevoel van voldoening. Als ik het tweede deel van een filmreeks niet begrijp zou ik normaal gesproken deel één gaan kijken om daar de nodige antwoorden uit te halen. Ik heb het eerste deel niet gezien maar wat ik begrijp is dat die film nog minder moeite doet om deze fantasiewereld fatsoenlijk op te bouwen. Ook bevat die film een bijna volledig andere cast. Ik verwacht daar dus niet veel wijzer van te worden.

Zolang men deze films blijft kijken…

Een aantal mensen vindt The Purge: Anarchy een flinke verbetering ten opzichte van het eerste deel. Je kunt in ieder geval wel stellen dat de wereld hierin beter wordt benut: in plaats van dat het hele verhaal zich rond één huis afspeelt gaan de personages in dit vervolg de hele stad in. Daarmee is het meer dan een doorsnee slasher-film, althans dat pretendeert het te zijn. Bijna niets in het verhaal kent ook maar enige logica. Met de hoeveelheid subplots doet het zich voor als een intelligente thriller met een maatschappelijk verantwoorde boodschap, maar deze subplots zijn noch goed bedacht noch goed uitgewerkt. Uiteindelijk is deze film daarom niets meer dan een natte droom voor wapenfanaten. Je kunt je dan ook afvragen wat je liever hebt: een hersenloze slasher-film of een film die een poging doet om een diepere ervaring te leveren maar daarin duidelijk faalt.

Dat er wederom een vervolg komt is gezien de opbrengsten zo goed als zeker. Het enige waarmee je een nieuwe film zou kunnen goedpraten is als het derde deel verder bouwt op de personages en op alle andere elementen die in de eerste twee delen zijn geïntroduceerd: laat bijvoorbeeld meer zien van die mysterieuze regering en van de opstandelingen! Ik vrees echter dat dit niet gaat gebeuren en verwacht eerder een Saw-achtige filmreeks waarbij elk jaar weer een nieuw deel met nieuwe personages uitkomt. Het is aan jullie om te bepalen hoeveel delen er komen.

Sandro Algra