Top 22 Studio Ghibli films – deel 1 (Sandro Algra)
Ook voor elke filmliefhebber is het natuurlijk niet fijn om de hele dag in quarantaine te leven. Een avondje naar de bioscoop fietsen was onderdeel van mijn wekelijkse routine. En nu werken we allemaal achter ons bureau, terwijl we ontspannende lofi ‘studeer muziek’ luisteren via onze headset. Ik probeer niet té ongezond te eten, uit angst dat ik in een varken zal veranderen. Met mijn ongetrimde baard begin ik zo langzamerhand op de schipbreukeling van The Red Turtle te lijken. Maar het enige wat mij weerhoudt van het huis uit te stormen zoals Prinses Kaguya is het idee dat ik zo doodziek zou kunnen worden als de moeder uit My Neighbour Totoro. En daarom heb ik maar besloten om mijn tijd te besteden met het kijken van het complete oeuvre van Japans meest geliefde animatiemaatschappij Studio Ghibli. Toevallig heeft Netflix dit voorjaar besloten om (bijna) alle films toe te voegen aan zijn catalogus. Het is alsof zij de Corona crisis aan zagen komen!
En waarom nou een top 22? Naar mijn mening heeft Studio Ghibli nog geen enkele slechte film gemaakt, maar al deze films zijn om verschillende redenen de moeite waard. Of je nou meer houdt van epische avonturen als Princess Mononoke, realistische oorlogsdrama’s als Grave of the Fireflies of simplistische kinderfilms als My Neighbor Totoro… dat hangt allemaal af van je persoonlijke voorkeur. Deze lijst is gebaseerd op de mijne.
22. Ocean Waves (1993)
Regisseur: Tomomi Mochizuki
Voor hun eerste tv-film besloot Ghibli de directie over te laten aan hun jongste animators. Ocean Waves geeft ons een nostalgische glimp in het leven van een middelbare scholier. Een jongeman denkt terug aan zijn laatste jaar op school, waar hij een turbulente haat-liefde relatie ontwikkelde met een meisje, en zijn eerste stappen nam richting zelfstandigheid. Het is duidelijk de bedoeling dat wij het stelletje aan het einde van de film weer bij elkaar willen zien. Soms zijn de hoofdpersonages echter ontzettend gemeen tegen elkaar, net echte pubers dus… maar het is daardoor wel lastig om ze een happy ending te gunnen.
Voor een tv-film met een gelimiteerd budget is het een erg indrukwekkende productie. En met vlagen slaagt het erin om je terug te doen denken aan je eigen jeugd. Er zijn echter betere romantische tienerdrama’s. Dit is niet de ideale film voor een beginnende Ghibli fan.
★★1/2☆☆
21. From Up on Poppy Hill (2011)
Regisseur: Gorō Miyazaki
“Het is net een slecht melodrama”. Deze film gebruikt zo’n clichématig plot dat zelfs de personages het erkennen! Op een middelbare school in de jaren 60 staat een historisch clubhuis, die op het punt staat gesloopt te worden. De studenten zijn echter gehecht aan dit gebouw en doen hun best om het op te knappen in de hoop het te redden. Dit project brengt onze twee hoofdpersonages samen, die misschien elkaars verloren broer en zus kunnen zijn. Het klinkt allemaal als een zoetsappig coming of age verhaal in een nostalgisch tijdperk, en dat is het ook. Maar een goede regisseur kan zelfs van de meest uitgekauwde verhaallijnen een leuke film maken. From Up on Poppy Hill is met het rustige tempo en de nerdy personages een plezante feel-good film. Het hele mysterie over de afkomst van de twee hoofdpersonages greep mij niet, maar gelukkig ligt de focus vooral op het redden van het clubhuis.
★★★☆☆
20. Ponyo (2008)
Regisseur: Hayao Miyazaki
Wat krijg je als je pado’s uitdeelt in een kleuterklas en de kinderen vervolgens vraagt om een script voor je te schrijven? Een hele hele HELE rare film! Ponyo is de dochter van een verstrooide wetenschapper die in zijn onderwater laboratorium leeft. Wanneer ze een vriendschap vormt met een 5-jarig jongetje is ze vastbesloten om de zee te verlaten en een mens te worden. Tot zover klinkt het als een schattige versie van De Kleine Zeemeermin. Maar het blijkt ook dat Ponyo magische krachten heeft. En hoe langer ze boven water blijft verstoort ze de balans in de natuur waardoor de maan op aarde dreigt neer te storten, de zeespiegel stijgt en uitgestorven vissen tot leven komen. Het allerraarste is dat de mensen amper onder de indruk zijn van de grootste natuurramp uit de geschiedenis en het meer zien als een smoes om te gaan stappen (net zoals de Corona crisis dus!). Vanaf de tweede helft is het verhaal lastig te volgen, deels omdat je niet begrijpt waarom de personages zich zo optimistisch gedragen. In veel van zijn films weet Miyazaki het plot simpel en begrijpelijk te houden, maar het lijkt alsof hij bij deze film zijn fantasie helemaal heeft losgelaten. Aan de andere kant denk ik niet dat is dit een verhaal is dat je hoort te begrijpen. De ware ster is de levendige en kleurvolle animatie. Alles details in deze wereld bewegen, wat heel erg past in een film dat zich grotendeels onderwater afspeelt.
★★★1/2☆
19. Tales of Earthsea (2006)
Regisseur: Gorō Miyazaki
Het is al een onmogelijke taak om in de voetsporen van je vader te treden, als je vader Hayao Miyazaki is. Het regiedebuut van Gorō Miyazaki wordt vaak gezien als de slechtste Studio Ghibli film. Ik kan echter niet ontkennen dat Tales of Earthsea visueel een van de mooiste high fantasy animatiefilms is. De eerste helft is simpelweg briljant! We volgen Arren, een verloren jonge prins die de wereld afreist op zoek naar een nieuw leven. Een van de grootste krachten van de film zijn de prachtige locaties die de prins bezoekt. Het zit zo vol sfeer en detail dat je in deze wereld zou willen leven. Het grootste minpunt is dat de ideeën van het verhaal waarschijnlijk te ambitieus waren. Het zwaardgevecht aan het einde is op zichzelf zeer vermakelijk. Maar het is een anticlimax als je bedenkt dat we in de allereerste scène twee draken tegen elkaar zagen strijden. In plaats van de conclusie van het intrigerende verhaal uit de eerste helft krijgen we een einde dat ons verward en een beetje leeg achterlaat.
Ik ben dan niet bekend met de Earthsea boekenreeks waar deze film op is gebaseerd, maar ik kreeg het idee dat dit slechts het eerste hoofdstuk van het verhaal is. Tales of Earthsea had misschien beter gewerkt als de eerste aflevering van een miniserie.
★★★1/2☆
18. Howl’s Moving Castle (2004)
Regisseur: Hayao Miyazaki
Met de Oscar winnende film Spirited Away had Miyazaki de lat erg hoog gelegd voor zichzelf. Slechts een paar jaar later maakte hij wat mogelijk zijn meest ambitieuze film is (misschien is het net iets té ambitieus). In een land waar oorlogen gevochten worden met magie en stoomvoertuigen wordt de jonge Sophie veranderd in een 90-jarige vrouw. Ze klimt aan boord van het wandelende kasteel van Howl, een tovenaar die zelf ook vervloekt is.
Het is een van de mooiste werken van Miyazaki. Niet alleen het kasteel is ontzettend gaaf ontworpen. De hele wereld ziet eruit als een futuristische maatschappij zoals mensen zich die in het Victoriaanse tijdperk zouden hebben voorgesteld. Het is alsof Miyazaki een Jules Verne boek tot leven wilde brengen. Minder sterk aan deze film is dat het plot wel erg ingewikkeld wordt. Er zijn minsten vier personages die met een vloek leven. Sophie’s leeftijd lijkt ook te veranderen op basis van haar emotie, waardoor het breken van haar vloek aan het einde amper nog centraal lijkt te staan. En daar bovenop worden de helden ook nog verwikkelt in een oorlog. Ik zou wel graag een tv-serie willen kijken gebaseerd op dit verhaal, want daar zouden de ideeën pas echt uit de verf kunnen komen. Ik kan niet zeggen dat ik het plot volledig begreep. Maar met deze fantastische wereld en zijn kleurvolle personages wordt de film in ieder geval nooit saai.
★★★1/2☆
17. My Neighbors the Yamadas (1999)
Regisseur: Isao Takahata
Door zijn minimalistische tekenstijl is My Neighbors the Yamadas een van de meest opvallende Ghibli films. Isao Takahata is expres zo dicht mogelijk gebleven bij de tekenstijl van de manga Nono-chan, waar het op is gebaseerd. De hele film voelt ook als een levende krantencomic, omdat het niet één doorlopend plot heeft. Het is slechts een reeks korte verhaaltjes en gags rond het dagelijks leven van de familie. De kracht van deze film ligt in de humor en visuele stijl.
★★★1/2☆
Paku-san: Isao Takahata stond onder collega’s bekend als Paku-san (Meneer Hap). Volgens mede oprichter van Studio Ghibli Hayao Miyazaki kreeg hij deze bijnaam waarschijnlijk toen de twee nog als animators bij Toei Animation werkten. Takahata had de gewoonte om op het laatste moment op zijn werk te komen en gehaast een boterham weg te werken.
Zitten jouw favoriete Ghibli films hier tussen? In het volgende deel zal ik het hebben over post-apocalyptische sci-fi en hele sympathieke monsters die in jouw achtertuin leven.
Lees hier het tweede deel van de lijst
Sandro Algra
GESCHREVEN DOOR
